Roberto Laxe
Estas son unhas ideas sobre um acontecemento que pode ter importantes repercusions no desenvolvimento econômico da Galiza e da súa relacion co resto do estado, a serpe de veran que son as “ameazas” de “fusion” de Caixa Galicia com Cajá Madrid; co obxectivo manifesto de construir umha empresa financeira superior á Caixa de Barcelona, capaz de competir co capital financeiro catalán desde o control directo político do PP (os Bancos como BSCH ou o BBVA non contan, pois non teñen ningun controlo político).
Em primeiro lugar clarexemos. Coñecendo a estrutura do estado español, sería unha absorcion da primeira póla ultima, non só pólo tamaño delas, mas tamen pólo centralismo existente.
Non é o primeiro caso em que unha empresa galega maior que a de fora, é absorvida por ista. Lembremos cando Union Electrica de Madrid unificouse com Fenosa, ista era catro veces maior que a UE... Mas seria inconcebible nun estado como o Español, que vive do centralismo, que non fose a Union Electrica que se fixera cós centros de decision. A estrutura centralista do Estado permite que empresas de menor tamaño (Union Electrica/Fenosa, Puleva com Leyma ou mais recentemente Martinsa com Fadesa) absorvan ás maiores, e trasladen todos os seus servizos centrais –coa conseguinte perda de centos ou miles de postos de traballo directos e indirectos- á capital.
Bem, neste caso xuntaríase o caracter centralista do Estado co tamaño das Caixas de Aforro. Mais, isto seria um problema para o desenvolvimento da Galiza?
Em curto prazo, e vendo as outras absorcions, que Caja Madrid absorvera CG significaria o peche dos servizos centrais desta na Galiza - deixarían como moito unha “delegacion” especial-, e de todas as subcontratas que traballan nelas (desde o mantenimento ate a limpeza). Non é necesario ser adiviño para velo.
Alguns din que pior sería a alternativa da fusion com Caixanova, pois há unha duplicidade nas oficinas e moitas pecharían as súas portas, cousa que non acontece com Caja Madrid.
Desde o punto de vista da clase traballadora, calquera das duas alternativas supon perda de postos de traballo. Isto esta fora de dubida, e, nun principio, é absolutamente rexeitable.
porque tanto empeno na fusion das Caixas.
A crise econômica no capital significa alen da destruccion masiva de forzas productivas e postos de traballo, a “limpeza” entre competidores. Os capitais menos rendibles saen do mercado, e van a quebra ou son absorvidos pólos mais rendibles, nun proceso que Marx definiu como de “concentracion e centralizacion do capital”.
Se a elo engadimos lle o caracter centralista do Estado Español, cun PP representando os sectores mais duros da burguesia asentada em Madrid, temos todos os elementos para que nestos procesos, nunhas institucions financeiras tan ligadas ao poder político como son as Caixas de Aforro, o conflito sexa garantido.
O goberno central côa nova lei de Caixas, permitindo a fusion interterritorial e a cúpula do PP, cos seus sectores mais “casposos” centralistas com Esperanza Aguirre, Rajoy e demais á cabeza, son os que estan pelexando nas oficinas de Madrid para que Caja Madrid absorva Caixa Galicia e a outras (a CAM de Valencia é a outra candidata). A burguesía española - que é a asentada na capital do Estado, que controla o domicilio social 80% das empresas, mas só o 18% do PIB, o que inclúe os gastos e servizos non productivos da administracion publica, pólo que a diferenza em produccion sae do resto do Estado - quere ter control absoluto da vida econômica do estado.
Desta maneira cortarían de raiz a tendência á descentralizacion econômica aberta póla existência de administracions autonômicas, que xeraron ou seu redor unha estrutura empresarial, financiada póla existência dun capital financeiro “autoctono” e controlado pólas CC AA, as Caixas de Aforro.
Neste sentido, a perda dunha Caixa de Aforros, que no caso galego é a primeira entidade financeira, significaria um retroceso importante na capacidade das pequenas empresas e os autonomos para financiarse.
Mas non só isso. O caracter publico das Caixas de Aforro, que son a primeira forza financeira do Estado (a principal entidade bancaria do estado é a Caixa de Barcelona, por riba do BSCH e do BBVA), o control politico que exercen, ou deberían exercer, tanto os poderes públicos, como as organizacions sindicais, etc. presentes nos seus consellos, o seu orixe ligado ao aforro popular de Monte de Piedad, que lles permite captar o aforro das clases traballadoras, a obriga de destinar os seus lucros as gastos sociais - incumprido sistematicamente porque a direccion delas fica nas mans de empresários-, fai delas un obxectivo para o capital privado.
O feito de que estean dirixidas por empresários, co aceptación das centrais sindicais e dos poderes públicos, e com critérios empresariais, as pon a um paso da súa privatizacion. Neste sentido hai que saírse da discusion embaixo istes critérios de rendabilidade e de canto maior mellor. Mas, isto é relativo, pois Cajá Madrid é a caixa co índice de morosoidade maior, pólo que o perigro de quebra é superior a calquera outra: foi, e é, unha das caixas mais implicadas na burbulla especulativa.
A “absorcion” de Caixa Galicia por Caja Madrid so incrementaria o caracter de entidade ao servizo da financiacion de obras especulativas ou negócios de nulo caracter social (Cajá Madrid prestoulle 200 millons de euros ao Real Madrid para financiar a compra de xogadores), alen da perda de control dunha meirande parte do aforro do pobo traballador galego.
A discusion temola que situar na esencia do que deberían ser as Caixas de Aforro, entidades sociais, sem animo de lucro, pólo que o seu obxectivo tem que ser a Obra Social. Neste sentido, hai que sacalas dos critérios de rendabilidade capitalista, recuperandoas para a poboacion traballadora, sacando as mans dos empresários da súa direccion, que só entenden que os recursos captados van a financiar ás empresas directamente, e póla via da Obra Social, a xustificar o seu caracter “benéfico”.
As caixas de aforro teñen sentido como o xermolo dunha banca estatal, ao servizo das necesidades sociais, para financiar a obra publica, baixo control directo das organizacion sindicais e sociais, e dos poderes públicos.
O “debate” e a pelexa aberta póla proposta de unificacion tem que ser aproveitada pólas forzas galegas para pór sobre a mesa o debate do caracter das Caixas de Aforro, mas a defensa da “galeguidade” das Caixas non debe ser unha xustificacion para pór-las ao servizo dos capitais galegos, nun remedo, em pequeno, do que aconteceria se fose absorvida.
As Caixas de Aforro, a Caixa Galicia, tem que deixar de ser um coto privado dun sector do capital, para se converter no apoio financeiro no camiño da resolucion das necesidades do pobo traballador galego.
18 de agosto de 2009
