HONG KONG, O ESTALIDO DO ACORDO DE "DOBRE SOBERANÍA".

Roberto Laxe

O cinismo do goberno da EE UU é dun calibre difícil de cuantificar. Di o asesor en Seguridade Nacional de Trump, J Bolton, oschineses "teñen que mirar con moito coidado os pasos que toman porque as persoas en EE.UU. lembran a praza de Tiananmén [...] lembran a imaxe do home parado fronte á liña de tanques".

Haberá que lembrarlles ao goberno do sr Trump todos os "Tiananmém" que eles provocaron desde que son a potencia hexemónica a nivel mundial nos anos 40; haberá que lembrarlles aos seus aliados, os imperialistas europeos, os seus "Tiananmén", desde o domingo sanguento de Irlanda até os masacres en Alxeria?

Non teñen ningún dereito estes imperialistas occidentais a lembrarlle a ninguén como se defenden os dereitos humanos nun país; o seu pasado descualifícalles como avais de absolutamente nada. O sr Bolton debería lavarse a boca antes de falar de defensa dos dereitos humanos.

Peropara crear esa imaxe xa teñen aos medios occidentais, por eles controlados, que falan día si e día tamén das “fechorías” do réxime chinés (e do iraniano, e do ruso, e do venezolano, e do cubano), pero nin palabra de Arabia Saudita, de Colombia, de Honduras, de Brasil,... E menos, lembrarlles as súas guerras e o seu saqueo constante do mundo como as guerras “baixo bandeira allea” en África, ás que responden as criminais políticas contra os refuxiados.

Pero falemos do que sucede en Hong Kong, das mobilizacións sociais que se están producindo contra a aplicación dunha lei, de extradición, segundo a cal os residentes no antigo enclave colonial británico poderían ser extraditados a China continental.

O motivo das mobilizacións son en principio democráticas, posto que se supón que a xustiza de Hong Kong é máis independente que a da de China continental, e por tanto, ser extraditado suporía unha perda en dereitos democráticos. Certo, a xustiza chinesa pertence a un réxime de partido único, na que a independencia xudicial deixa moito que desexar.

Por iso unha das reivindicacións fundamentais é a volta á situación previa ao acordo chinés-británico de 1997, pola que Hong Kong deixou de ser unha colonia inglesa, para converterse nun enclave financeiro co que chamaron oprincipio de “dobre soberania”:“un país, dous sistemas” en palabras de Deng Xiaoping, que garantía unha relativa independencia respecto de China; Gran Bretaña mantiña a administración, pero a soberanía pasaba á República Popular China.

Hong Kong, tras a derrota da clase obreira e o pobo chinés en Tiananmén, foi fundamental na restauración do capitalismo en China: por el entraban os investimentos estranxeiros que industrializaron China nos 90 e até agora (o 60% dos investimentos seguen entrando por Hong Kong).Hong Kong, nos feitos seguía sendo un enclave colonial do imperialismo dentro do territorio chinés; da mesma maneira que o Ulster converteuse en formalmente “irlandesa” tras os acordos de Stormont.

O imperialismo británico, experto como poucos para resolver diplomaticamente conflitos agudos, como o da unidade nacional chinesa ou o da unidade nacional irlandesa; cede parte da soberanía para garantir o fundamental, o enclave financeiro. A “dobre soberania” en Hong Kong permitíalle manter a porta aberta aos investimentos das multinacionais, mentres creaba a ficción dun “Hong Kong” chinés: os chineses coa lei de extradición só dicían unha cousa, Hong Kong é chinés.

Esta ficción é o que está a estalar. Hong Kong é tan chinés como o Ulster irlandés. É o que teñen as crises económicas e políticas como a actual, desmontan as ficcións que o imperialismo crea. O “brexit” demostra que os acordos de Stormont falseaban a realidade, posto que agora que Gran Bretaña vaise da Unión Europea, volven as fronteiras a Irlanda, que desapareceran formalmente polo acordo de Shengen e a Unión Europea. Unha vez que Gran Bretaña xa non está nese acordo, Irlanda volve ser dous.

Exactamente igual acontece con Hong Kong, os acordos da “dobre soberania” ocultaban a realidade, a bolsa deHong Kong seguía sendo a porta pola que as multinacionais occidentais entraban en China. Agora que China é a segunda potencia económica do mundo, e ameaza a hexemonía anglo saxoa (a EE UU e Gran Bretaña) do mercado mundial, esta ficción salta polo ar. O capitalismo chinés, no marco da guerra comercial desatada a nivel mundial, busca co control de Hong Kong, das súas finanzas, fortalecerse fronte ao bloque imperialista occidental. Este é o sentido último da lei de extradición; no canto de loitar abertamentepola unidade nacional chinesa, mantén a ficción da “dobre soberania”.

A agudización das contradicións entre ambos os bloques, coa guerra comercial desatada entre eles e a decadencia da até agora potencia dominante, a EE UU; é o que está no fondo desta crise.

O pobo de Hong Kong sae á rúa en defensa dunhas garantías democráticas que China non dá, e é xusto que o faga.Pero como boa reivindicación democrática, ten os limítes do estado burgués, así sexa democrático.Non convén esquecer que a independencia xudicial nunha democracia burguesa como a británica é máis que relativa, se non lembremos o xuízo contra os irlandeses acusados dun atentado da IRA e que sendo inocentes, estiveron no cárcere decenas de anos.

Doutra banda, China ten todo o dereito do mundo arecuperar a súa unidade nacional, primeiro fronte ao imperialismo británico e a súa praza financeira en Hong Kong, e segundo fronte á illa de Taiwan, separada de China tamén polo imperialismo no seu conxunto, como freo á revolución en 1949, e agora ante oexpansionismo chinés.

Tanto o imperialismo ocidental como o imperialismo emerxente chinés van utilizar ambas as reivindicacións democráticas ao seu servizo. De aí as palabras do sr Bolton. A clase obreira non pode caer nas trampas que desde ambos os sectores vánselle a pór, ten que levantar o seu propio programa, fronte ao imperialismo anglosaxón decrépito, como fronte ao puxante chinés.

Por iso debe rexeitar contundentemente as esixencias dun sector dos manifestantes de “volver á situación previa” á dobresoberanía, que non é outra cousa que entregar de novo Hong Kong a Gran Bretaña; doutra banda, debe rexeitar as inxerencias chinesas e o envío de tropas para axudar na represión: o novo capitalismo chinés non é alternativa de nada, senón de máis explotación.

A unidade nacional chinesa á que renuncia a burguesía, debe basearse no programa da loita polo socialismo, non o “mercado socialista” chinés como o chaman desde o PCCh, que oculta o seu capitalismo, senón polo socialismo dos traballadores / as. Só nestemarco as reivindicacións democráticas contra a lei de extradición, como a unidade nacional, terán un sentido de unidade da clase obreira, no continente como no enclave financeiro.

O defecto das reivindicacións democráticas é xusto, que son utilizables polaburguesía para enfrontar aos pobos. Parafraseando a un kantiano, “as túas liberdades terminan onde empezan as minas”, e como dicía Marx, “entre dous dereitos iguais, quen decide é a forza”; o final revolucionario na loita entre dous dereitos formais, o dopobo de Hong Kong a unha xustiza xusta, e o de pobo chinés á unidade nacional, só pode vir da súa superación programática cuns obxectivos que os integre, a loita contra o capitalismo, o chinés e o británico, e polo socialismo.

Faríase un fraco favor á causa da clase obreira mundial que por dous dereitos democráticos, o pobo chinés convertésese en cómplice do seu capitalismo, adornado cunha bandeira vermella e un suposto antiimperialismo, para oprimir a un sector dese mesmo pobo, os habitantes de Hong Kong.Isto non outro é o que defenden os restos do stalinismo e do chamado “castro chavismo”, e que só expresan con palabras de esquerda a dependencia dos gobernos venezolano e cubano do capitalismo chinés.

O sr Bolton é, xunto con Xi, os dous peores inimigosda clase obreira yanki, chinesa, ... e dos pobos do mundo. A sua “guerra comercial” só redundará en retrocesos históricos, non só fóra das súas nacións, senón para os seus propios pobos, como os estadounidenses xa están a comprobar día a día coas políticasdo seu xefe Trump.

A isto resúmense as palabras de Bolton; ou gañamos nós ou gana Chinesa...Pero en calquera caso, o “Tiananmén” vaino a sufrir todo o mundo.

En Galza no mes de agosto 2019