A convicción profunda da actualidade da revolución, fai necesaria a organización política da clase obreira.

G. Lukács
 

miércoles, 29 de octubre de 2008

XA ESTAMOS ONDE TÍÑAMOS QUE ESTAR



Carlos Dafonte




O capitalismo global, esta salvaxada que algúns consideran a esencia da “cultura occidental”, a cultura superior á que todas as demais deben recoñecer como tal, o imperialismo, está a amosar nos últimos tempos a súa verdadeira faciana. Os seus alicerces, capital financeiro, banca, deus mercado, institucións internacionais, bolsas, asesores financeiros, etc., e os principais dirixentes e políticos que lles permitiron actuar, parecen saídos, segundo vamos coñecendo o alcance das súas actuacións e as consecuencias das mesmas, dun verdadeiro “patio de Monipodio” cervantino. E no albañal que sae do mesmo tiran como se foran putrefactos desperdicios, sen amosar a máis mínima vergoña, todas as teorías, regras e leis económicas, das que tanto alardearon e coas que tanto dano fixeron a poboación planetaria. Teorías, regras e leis que dicían, eran inmodificables e a base do bo funcionamento do sistema; ¡¡vaia neoliberais de pacotilla, que diante das dificultades acoden solícitos á protección do “pai estado”, que din molesta e con quen queren acabar, cando os negocios lles van ben!!


Os traballador@s asalariad@s están hoxe, en mellores condicións que nunca para aprende-la lección do que representa o capitalismo: unha estafa permanente, onde con cobertura legal unhas veces e pola ausencia da mesma outras, os que se fixeron ricos, a saber como, os propietarios dos medios de produción, premen e explotan, en primeiro lugar ós que venden a súa forza do traballo a cambio dun salario, pero tamén a outros sectores non asalariados; e cando chegan as dificultades, o estado, ese concepto que resume a actividade de institucións e aparellos variados, aparece dun xeito nidio como o que é, un instrumento ó servizo dos poderosos, dos “donos do sistema”, disposto a empregar os cartos de todos os que pagan impostos e poñelos ó servizo dos explotadores, que ademais son uns incompetentes, avariciosos, ladróns e enganadores. Pero debemos ter coidado coas nosas verbas, xa que un argumento que empregan para explica-la actual situación, é o de que o sistema non fallou, e si fallaron uns individuos carentes de ética. ¡Como si o sistema capitalista fora ético!


Polo tanto este repunte da crise, levamos instalados na mesma desde finais dos anos sesenta do século pasado, de maior virulencia que outros, só comparable en algún aspecto á de 1929 e o crac bolsístico de 1987, debe servir para clarexar quen son os nosos inimigos de clase, quen poden ser os nosos aliados para abrir perspectivas de avance cara a un modelo novo de sociedade onde sexa imposible acontecementos como os que estamos a vivir e estean excluidos todos estes parasitos da vida económica, social e política.


Algúns asalariados na súa miopía, consubstancial coa inexistencia dunha forza da esquerda capaz de levar a teoría revolucionaria ó seo das clases oprimidas, e de potenci-la loita de clases, poden chegar a cavilar que unha grande parte dos directivos das empresas quebradas “darán cos seus osos no cárcere”; outros sentiranse presas do desacougo ante o posible derrube do sistema capitalista e a desaparición da figura do empresario. Non vai suceder nin o primeiro nin o segundo, e posiblemente dada a correlación de forzas existente no estado español, na Unión Europea e a nivel planetario, as forzas que apostan pola substitución do capitalismo, por unha nova sociedade máis xusta e igualitaria, poucos avances van obter en todo este proceso que esta a comezar. Pero si aconteceran as devanditas dúas premisas, a sociedade seguiría a funcionar e dun xeito máis xusto e eficaz a como o fai na actualidade.


E a realidade é que hoxe a necesidade dun cambio estrutural, fondo, revolucionario é necesario, pois a contradición entre o desenvolvemento das forzas produtivas e as relacións sociais de produción nunca foron máis fondas. O capitalismo, despois de tantos anos de existencia, de hexemonía na maior parte do planeta, aínda non foi quen de dar solución a un problema como a fame que golpea a unha parte moi importante dos cidadáns do mundo.


Aínda que sexa sinxela é preciso facer unha reflexión sobre este tema; ¿como é posible que morran ó ano millóns de persoas de fame, en pleno século XXI, e outros moitos a padezan, coa cantidade de avances existentes en todos os ordes e coa capacidade que temos para producir alimentos? Sabemos ademais, así o pregoaron axencias especializadas, que con 30.000 millóns de dólares solucionábase o problema. ¿Como é posible que os lideres mundiais teñan disponibilidade para gastar billóns de euros para “saca-las castañas do lume” a unha panda de bandallos e falcatrúas, e non sexan capaces de poñerse de acordo para evitar máis mortes por fame? ¿Pero a quen lle entregamos o poder nos nosos estados? E igual circunstancia se pode plantear coa destrución do medio ambiente, cuxo principal axente destrutivo é o capitalismo.


Tamén debiamos reflexionar nestes momentos sobre a proposta do PSOE de poñer en mans privadas, hai un ano aproximadamente, parte dos fondos da Seguridade Social. Sería bo coñecer que pasou neste tempo cos fondos de pensións de millóns de traballadores do mundo, que confiaron á xestión privada os seus fondos de pensións. Segundo as noticias aparecidas nos medios estes días, a meirande parte deles perdéronse, con independencia de que os estados teñan que “rescatalos”. Ó PSOE habería que esixirlle responsabilidades políticas por aquela proposta.


Agora xa non poderán dicir, os colocados nos postos de mando das nosas sociedades polos que exercen o poder na sombra, cando se reclamen máis cartos para paliar o paro galopante, para reforza-los fondos da Seguridade Social, ou se pidan axudas para os máis necesitados, para a sanidade ou a educación, que non hai cartos; si que os hai, pero como vimos dicindo desde hai moitos anos, dispor deles ou non, está en función dos intereses de clase. Cando interesa ós oligarcas, á grande burguesía, hainos, cando o interese é o da maioría da sociedade, dos asalariados, dos que crean riqueza co seu traballo, non os hai. Iso debe ficar moi nidio, na conciencia dos asalariados como unha das ensinanzas desta crise.


Resulta un paradoxo que no estado español, onde a banca é “solvente e ten liquidez”, é o que nos repite o goberno tódolos días, haxa que poñer a súa disposición 100.000 millóns de euros cando, seguindo os argumentos do goberno, non se necesitan. Pero o que é máis grave é que non se saiba quen vai decidir canto se entrega a cada entidade e a que entidades se lles vai prestar socorro, que non haxa control algún por parte da sociedade. Posiblemente moitas débedas de partidos coa banca sexan perdoadas despois desta “anomalía”.


Outra cuestión importante para reflexionar nestes tempos, é o tema das privatizacións das empresas públicas. Empresas de todos e todas, que os ventos neoliberais desatados, primeiro por Felipe González e que continuou con Aznar, levaron ó sector privado, ás mans dos amigotes do goberno de turno. ¿Diante de situacións como as actuais non sería beneficiosa unha banca pública ou empresas públicas de carácter estratéxico?. Vendo como agora recorren ás nacionalizacións e a poñer diñeiro de todos para salvar os intereses de poucos, esta claro que o sector público é fundamental, aínda no sistema capitalista, sempre que haxa un control social do mesmo, e non, por exemplo, o que esta a pasar coas Caixas de Aforros.


Marx falou xa hai moitos anos, no Capital, dos “límites á produción capitalista” e a tendencia “ a superar eses límites inmanentes a ela”; pero advertía, “os supera só con medios que volven a levantar ante ela os mesmos límites aínda con maior forza”. As políticas neoliberais foron o intento do capitalismo por superar a lei descuberta por Marx, como tendencia, á caída da taxa de ganancia. Todas as medidas liberalizadoras, desreguladoras, etc., tiñan ese obxectivo. Entre elas a de dar liberdade o capital, a de permitir crear unha inxente “masa de capital ficticio”, que para Marx é ”a acumulación de títulos que son sombra de inversións” xa feitas, pero que aparecen co aspecto de capital para os seus posuidores. E ese é un dos graves problemas cos que se atopa o capitalismo na actualidade, e inxectar “máis capital ficticio” non vai resolvelo. Entendo que a cuestión é a caida da produtividade, da creación de riqueza e mentres a esta situación non se lle de solución, e é difícil, tódalas medidas tomadas ata a data, son parches.


Porque a crise non fixo máis que comezar; aínda que hai diferencias salientables coa de 1929, por exemplo, moitos países que eran colonias ou semicolonias daquela, hoxe son importantes centros capitalistas, a súa fase aguda non se manifestou ata 1933, polo que é posible que as consecuencias da recesión mundial se manifesten a partires de 2010 con toda a súa virulencia. Estes días estase a anunciar a entrada en recesión de numerosas economías. E non se vai saír das mesmas en pouco tempo.


A crise actual está inmersa, ademais, nunha crise alimentaria, ecolóxica e enerxética que fai máis difícil a súa solución, atopándose moitas sociedades do planeta en situacións non comparable ós anos trinta do pasado século.


Para rematar tres últimas apreciacións. En primeiro lugar vendo como se comportaron os políticos ó servizo das burguesías nacionais da Europa do euro, non haberá Unión Europea, nin capitalista neoliberal, mentres a burguesía capitalice o proceso. Só os traballadores asalariados deben estar interesados e serán capaces de construir unha Unión Europea, pero...socialista.


A segunda reflexión, Marx e o marxismo estan “vivitos e coleando”, vixente, e é a única referencia para entender o que está a pasar no mundo e a guía para a acción necesaria para transformalo


Terceira, se queremos levar adiante un cambio fondo na sociedade, avanzar cara o que chamamos socialismo, que aínda non se construíu en ningunha parte, as xentes de esquerda, máis que sentir preocupación polo que está a pasar, e colaborar en poñer parches a un sistema que se rompe por todos lados, deben ter unha posición reivindicativa de “cárcere para os culpables”, que “a crise a paguen os capitalistas” coas súas fortunas, e expoñer, diante da poboación e sobre todo dos asalariados, a necesidade de que os traballadores constrúan o seu partido de clase, arredor da teoría revolucionaria, o marxismo, como garantía de que na sociedade se van levar adiante os cambios estruturais que o desenvolvemento das forzas produtivas demandan. Hoxe o que está claro é que ningunha forza política parlamentar compareceu publicamente a defender ós asalariados, ós xubilados, ós mozos e mozas e ás mulleres, que son os que están e van a sufrir verdadeiramente a crise.




En Galicia no mes de outubro de 2008





domingo, 26 de octubre de 2008

A REUNIÓN DO 15 DE NOVEMBRO EN WASHINGTON: A CUME DOS LADROS

Roberto Laxe

 


O 15 de novembro vanse xuntar na “capital do mundo ata agora” representantes dos países que por un motivo ou outro –poderio económico, militar, de matérias primas ou ambos- son os donos do mundo; e vanse xuntar, din eles, para “refundar” o capitalismo. E o goberno Español non quere perderse o reparto do mundo que ali pode facerse.


O capitalismo na súa decadencia atopou outro tope ao desenvolvemento das forzas produtivas, como foi o que sucedeu na do 29; que se resumiu na frase do Programa de Transicion “o capitalismo deixou de desenvolver as forzas produtivas…” e necesitou unha guerra de exterminio para liberalas do corse e provocar un desenvolvemento coñecido como o boom da posguerra.


Hoxe o capitalismo esta en as mesmas circunstancias. Da mesma maneira que os desenvolvementos tecnolóxicos que foron a base do boom dos 60, a TV, os médios de comunicación, a enerxía nuclear, a informática, etc., etc., xa estaban descubertos e co potencial do desenvolvemento nos anos 20/30; hoxe as precondicions para o socialismo, para un desenvolvemento exponencial da sociedade, para a resolución da maioría das secuelas coñecidas tamén están na recamara. O desenvolvemento até niveis inconcibibles da informática/internet, a nanotecnoloxía, a produción sen necesidade da explotación do ser humano, etc., existen. Coa decima parte do que van gastar en resgatar bancos rematarían coa fame no mundo.


Non son ciencia ficción… salvo porque as relacións sociais de produción capitalistas impídeno.


Ben. Pois da mesma maneira que só unha devastadora guerra permitiu ao capitalismo un novo modelo de acumulación que se traduciu, en termos políticos, nunha nova correlación de forzas sobre a base de Bretton Woods, os acordos de Yalta e Potsdam e a ONU, onde unha potencia, os EE UU, exerceron de xendarmes e salvagardas do sistema durante case 70 anos.


Os EE UU exerceron todos estes anos de garantes do sistema porque eran a primeira potencia mundial e ao tempo, como dixo Trotski, substituíron a Gran Bretaña como os banqueiros do mundo.


Este mundo é o que se foi ao garete. Bretton Woods -paridade dólar ouro- hai tempo que só existe nos libros de história, a ONU vai de fracaso en fracaso até o fracaso final; Yalta e Postdam saltaron en pedazos coa restauración do capitalismo nos estados obreiros, e hoxe EE UU pasaron de ser acredores -banqueiros do mundo- a ser debedores: a sua debeda publica e privada é a máis grande do mundo e xa non teñen a posilidade de financialo. Eso pon aos EE UU ao borde da quiebra.


Hoxe a máquina de engrasar a economía mundial, é dicir, a de facer dólares, esta avariada. Ninguén confía nunha moeda que se basea nunha economía en despezamento -a primeira potencia do mundo non foi capaz de reconstruír Nova Orleans, e non é por racismo, é por algo moi pouco “ideolóxico”, é porque non teñen diñeiro para facelo, ben que reconstruiron Os Angeles despois do terremoto nos 90-, unha economía que depende de que as burguesías “emerxentes”, en concreto, a China non poña en circulación os miles de millóns de dólares que ten nos seus reservas.


E ao revés. Esta avariada porque á burguesía chinesa non lle faría ningunha graza que esas reservas se visen devaluadas porque a burguesía ianqui necesita darlle á “maquinita” de facer diñeiro para engrasar a economía.


 


O silêncio sobre China


Resulta sorprendente o silencio que hai en toda esta crise sobre o país “emerxente” máis importante, China. Pode que moitos subestimen ou interesadamente agachem o contido profundo desta crise.


Cando se compara coa do 29 omitese un dos elementos centrais desa crise: a brutal competencia antiimperialista que a acompañou, e que desembocou na II Guerra Mundial, segundo acto dunha traxedia comezada en 1914; cando Alemaña puxo as súas cartas sobre a mesa da repartición do mundo.


É un feito que en períodos de crise económica, os estados reforzan as súas fronteiras como unha medida de garantía do seu mercado, é dicir, do marco no que se produce a acumulación de capital, que é o dos estados nacionais (por iso non desaparecen, a pesar das Unións Europeas e demais).


Refórzanse as tendencias autárquicas da burguesía. Pero ao tempo, modifícanse as relacións entre os capitalistas, nacionais e internacionais; desaparecen sectores e empresas, unhas cómense a outras. As que antes dominaban un sector da economía caen como castelos de naipes; mais, como non existe a nada, o espazo é cuberto por outra máis produtiva que permitiría explicar o novo papel de China.


As leis do capitalismo son automáticas, escapan á planificación humana, e o capital nunca fica quieto. Sempre busca a rendibilidade.


E os estados expresan esta loita constante. Por utilizar o símil de Hobbes cando dixo que “o home é un lobo para o home”. Hobbes, filosofo do capitalismo nacente, estaba a definir ao “home capitalista” e o “estado capitalista”. E así funciona. Como vexan síntomas de debilidade nalgún, lánzanse como “lobos”.


Pois ben, percibiron que o até hoxe capitalismo hexemónico, os EEUU, está ferido de morte: a súa moeda o dólar xa non é o único refuxio nin a única graxa para o sistema, o seu control do mercado mundial vai en tendencia decreciente -de controlar máis do 80% do mercado pasou a controlar o 60%-. Militarmente, aínda que conserva o exército máis poderoso do mundo, está estancado en dúas guerras que non vai gañar. É un lobo ferido, que busca non perder máis cota de poder -de aí, por exemplo, o rotundo rexeitamento á presenza do Estado Español no Cume do 15 de novembro, a EE foi o que máis competencia lle fixo no seu antigo patio traseiro, America Latina-.


E China? Pois iso, se nos anos 20 os EE UU convertéronse nos banqueiros de Gran Bretaña, hoxe China é o banqueiro dos EE UU: tiña no 2007 1.4 billons de dólares nas suas reservas. E non o dubidemos, como o xudeu de Venecia, vai a querer cobrar a sua parte en diñeiro contante e sonante.


 


Cara a unha nova repartición do mundo: refundar o capitalismo


Nun antigo texto dicía que o fracaso do Cume da OMC de Seattle no 99 expresaba a incapacidade do sistema para establecer unha repartición do mundo entre as potencias imperialistas tras a restauración do capitalismo, e sinalaba que mesmo potencias secundarias como China ou Rusia, apoiadas no seu indiscutible poderío militar (o poder esta en a punta do fusil), pedirían o seu parte na torta.


Esta contradición marcou moitos dos acontecementos destes anos, pero os EE UU, sobre a base da incapacidade da UE para ir máis ala dun acordo entre bandidos, e sobre todo da súa hexemonía militar e política, foron sorteando os problemas.


Pero o estancamento en Iraq e Afganistan, as derrotas do seu enclave sionista a mans de Hezbola e, como remate, o estalido nos USA da crise, puxo sobre a mesa que en realidade son como os vellos “fidalgos” casteláns, que co chapeu de á ancha e grandes capas tapaban as súas misérias.


A profundidade desta crise -que non é a primeira que se dá nos USA nos últimos anos, a das “. Com” detonou tamén en Norteamerica e a dos “bonos lixo” dos 80 tamen- só destapa esas misérias e demostra ante o mundo o que os medios de propaganda conseguiran ocultar, a gravidade da decadencia da que foi a primeira potencia mundial.


Por este motivo todos falan de “refundar o capitalismo”. Non van acabar coa explotación da clase obreira, non van acabar co saqueo do mundo, só van “repartirllo de novo”. A crise vai establecer novas correlacións de forzas, novas alianzas -coa xa existente entre China, Rusia, e India como observadora, con varios estados da ex URSS, chamado acordo de Xangai-.


A reunión do 15 de novembro en Washington non vai resolver a crise, só vai pór de manifesto que as potencias capitalistas buscan unha nova repartición sobre a base a nova correlacion de forzas, na que o binomio PIB armamento vai ser decisivo.


Uns, como o Estado Español alardean de PIB cun exercito de andar por casa, outros como Rusia ten un PIB deprimido, pero conta co segundo exército do mundo e eficaz, como demostrou destruíndo o exercito xeorxiano -con asesores ianquis e sionistas- nun día. Outros como China, xuntan PIB con armamento. Sarkozi quere exercer dun novo “Napoleon”, á fronte da vella Europa. E os USA a defender o que todos estes anos dominam.


 


A perspectiva


Evidentemente nada bo sae destes cumes: reúnense os bandidos para ver quen queda coa parte do león da explotación dos traballadores e traballadoras.


Entre eles están moi divididos, a crise divídeos; pero a loita de clases úneos. A crise, a apropiación dos beneficios xerados polos traballadores, pode conducilos á guerra -que non é máis que outra manifestación da barbarie capitalista, pois a súa existencia enraíza na loita constante polos beneficios e os mercados-, aínda que neste momento non sexa a hipótese máis probable, aínda que non descartable que a curto prazo haxa guerras parciais como a do Caucaso ou agresións a países como foi Iraq.


Pero o que se vai acordar é como aumentar a explotación dos traballadores, como extraer máis plusvalía ampliando xornadas laborais, desregulando, privatizando o rendible e estatizando as perdas, etc.


Para os traballadores e os pobos, a perspectiva da reunión do 15 de novembro só é organizanse para loitar por unha sociedade o servizo da sociedade, polo socialismo; ou o capital só vai crear as condicións para un aumento da explotación.


 


Oleiros, 24 de Outubro de 2008


Roberto Laxe