A convicción profunda da actualidade da revolución, fai necesaria a organización política da clase obreira.

G. Lukács
 

lunes, 11 de marzo de 2024

A CRISE ECONÓMICA CAPITALISTA E DE HEXEMONÍA DOS USA, AGUDIZA AS CONTRADICIÓNS INTERBURGUESAS.


Carlos Dafonte.


Una fonda crise do sistema

A crise do sistema agudiza estas contradicións, así como o declive da hexemonía da dominación do que coñecemos como “cultura occidental” sobre o sistema internacional. Quero deixar claro que ao falar das contradicións interburguesas, sempre lembro o feito que no século pasado as dúas Guerras Mundiais foron resultado deste tipo de contradicións, polo tanto sobre nós hoxe revolotea tamén esa posibilidade.

Centrándonos no titulo, os cambios que se están a producir no planeta  sufriron un proceso de aceleración nos últimos anos; hai moi poucos, aínda que se me acuse de estar sempre utilizando un mesmo argumento, o artigo do norteamericano Francis Fukuyama, seguido despois dun libro que completaba o panorama sobre “A fin da historia”, foi acollido con grande alborozo, tamén algunhas críticas, na maioría dos medios de comunicación mundiais, pois no mesmo, afirmábase que este “fin da historia”, coa queda do que denominaban “o comunismo”, significaba o trunfo da democracia liberal en todos os currunchos do planeta e polo tanto a desaparición da política, como proceso de confrontación entre ideas antagónicas, o triunfo en definitiva da economía capitalista; todo este proceso, afirmaba significaba “a fin da historia”.

Polo que se ve, tanto Fukuyama como os que acolleron a súa teoría con satisfación, que creo lembrar debeu copiar de Hegel, pensaban que as crises capitalista eran consecuencias da dinámica de bloques, esóxenas ao sistema, cando a realidade é que seguen a producirse despois da desaparición do bloque antagónico, pois son endóxenas ao capitalismo e resultado das súas contradicións, situación que o sacrosanto mercado non é capaz de corrixir.

O artigo apareceu no ano 1989 e cara ao final da década dos anos 90, a economía dos USA era presentada como sinala Jorge Beinstein, como “o mega motor do crecemento global”, e para moitos “gurús” neolibarais facendo boas as verbas de Fukuyama, estaba en “fase de expansión dun xeito vertixinoso unha Nova Economía baseada na alta tecnoloxía que iniciaba un círculo virtuoso de progreso indefinido”. 

Análises deste tipo desataron a euforia bolsista, eran tempos da presidencia de Bill Clinton, onde as empresas tecnolóxicas, seguindo a Beinstein,  “comprobaban como día tras día valorizábanse as súas accións o que permitía (sobre) investir e (sobre) endebedarse e facía que as cotizacións en bolsa destas empresas subiran, pero sen unha vinculación coa rendibilidade das mesmas”. No ano 2.000 a burbulla das tecnolóxicas estoupou, Bill Clinton finalizou o último dos seus mandatos presidenciais e sucedeuno George Bush jr, e aconteceu o 11 de setembro de 2001. Caeron as torres xemelgas e a outra, non tan alta, cinco ou seis horas despois, circunstancia da que ninguén fala. A queda das torres permitiu aos USA lanzar o que chamou “guerra contra o terrorismo”, que permitiulle declarar terroristas a todas as organizacións que consideraban molestas para os seus intereses xeoestratéxicos e atacar países aos que roubar as súas materias primas, todo camuflado como un intento de poñer termo ao avance do islamismo radical.

Tamén ten importancia que a partir dese momento os asesores de Bush a nivel interno, como sinalou Michel Husson, poñen en marcha tres medidas co obxectivo de manter a actividade económica: a primeira unha especie de “keynesianismo militar” que aumentaba os gastos neste sector; a segunda unha baixada espectacular dos impostos que permitiu estimular o consumo da parte da sociedade máis rica e a terceira unha baixada da taxa de interese coa fin de manter o consumo interno e sobre todo beneficiar ao mercado inmobiliario.

Poucos anos despois, como non podía ser doutro xeito, estoupou unha nova burbulla, a  inmobiliaria e o que se tiña presentado como “o novo século norteamericano” converteuse nun proceso acelerado de queda do unicentrismo e como afirma Atilio Boron, hoxe os USA xa non poden impor os seus intereses como o fixeran a partir da IIª Guerra Mundial e en pouco máis de vinte anos todo se lles veu abaixo; agora todos sabemos que o declive da súa hexemonía e a dos seus aliados europeos é un feito; a discusións atópase, non sobre se o declive se vai producir ou non, senón como se vai producir esta transición hexemónica, pacífica parece que non, ou con numerosos conflitos e guerras, que polo visto nos últimos anos, parece é o panorama que nos espera.

Transicións de hexemonía e contradiccións.

Transicións hexemónicas que ao longo da historia moderna producíronse varias, como teñen estudado entre outros autores Giovanni Arrighi, seguindo a Braudel. Arrighi establece catro ciclos sistémicos de acumulación e transicións de hexemonía; a primeira a xenovesa, que beneficiouse da rota da seda ata que foi desprazada por Venecia e os turcomanos e máis tarde a partir de 1.380 coa creba da banca  privada catalá e facerse co comercio da la de Castela que lle permitirá máis tarde, ben asentada xa no sur, Córdoba, Cádiz e Sevilla, intervir no comercio colonial. Como afirma Jhon Elliot,  “se fosen os cataláns no canto dos xenoveses quen gañasen a loita por introducirse no sistema comercial castelán, a historia dunha España unida tomaría un xiro profundamente diferente”.

De Xénova-España-Portugal a transición é cara aos Países Baixos, máis tarde cara a Grande Bretaña e a partir da IIª Guerra Mundial,  comeza a hexemonía indiscutible dos USA.

O problema da actual transición da hexemonía é máis complexo que as anteriores, pois mentres as anteriores déronse entre sistemas civilizatorios que tiñan as mesmas raíces políticas, ideolóxicas, relixiosas, culturais, etc a de hoxe é cara a China, que representa una tradición cultural moi distinta pero que é o país que esta a ganar a carreira económica no planeta; hoxe son 144 os países que teñen a China como socio preferente e fronte ao “América o primeiro” dos USA, a China formula o seu “prosperidade compartida”, deixando atrás como plantea Boron o de “uno gaña e os demais perden” que é o imposto polos USA dende hai moitos anos xunto cos seus socios da Unión Europea. Tamén debemos ser conscientes de que China non regala nada, aínda que de cando en vez, como aconteceu nestes anos pasados lle teñan perdoado a débeda a 14 países africanos.

Polo tanto una primeira contradición prodúcese entre as dúas cadeas imperialistas que atópanse sobre o taboleiro planetario, a liderada polos USA coa UE e a liderada por China e os BRICS que como é coñecido dende primeiros do ano actual, incrementaron o número dos seus socios coa entrada de Arabia Saudita, Irán e Exipto. Organización que as súas relación comerciais fannas nas súas moedas prescindindo do dólar, co que esta medida supón para a economía norteamericana.

Que ninguén pensé que o enfrontamento entre as dúas cadeas é un enfrontamento entre a oligarquía anglosaxona  e da Unión Europea cos traballadores chineses liderados polo PC de Ch. A realidade é que o enfrontamento é entre burguesías, pois o PC de Ch representa preferentemente intereses burgueses.

Se fosen os traballadores de China os que estiveran enfrontados coas burguesías capitalistas, é de supor que o PC  aplicaría a liña política da “revolución permanente”, tentaría cambios políticos naqueles países aos que axuda, cousa que non fai, e non consideraría a posibilidade do “socialismo nun só país”. Algúns autores que analizan estas cuestión, afirman que os chineses utilizan no seu enfrontamento coa outra cadea, o concepto de “guerra popular prolongada”, acuñado por Mao hai moitos anos; é dicir avanzar cara a súa hexemonía paseniñamente, case sen que pareza que avanza.

Contradicións que tamén existen dentro das estruturas supranacionais como pode ser a Unión Europea, onde determinados consensos que funcionaban dende hai moitos anos, o bipartidismo entre socialdemócratas e dereita, a entrada da extrema dereita pode alterar. Fálase que despois das próximas eleccións europeas do mes de xuño, a socialdemocracia que agora é moi liberal, pode ficar fora das institucións se “populares”, extrema dereita e liberáis poden gobernar. Podemos tamén falar do “grupo de Visogrado” e as posición que teñen dentro da UE.

Tamén pódese falar das contradicións entre os USA e a UE e como os primeiros teñen utilizado o golpe de estado en Ucraína e despois o enfrontamento entre Rusia e a OTAN, para atraer de novo á UE ao seu carro, máis feble económicamente, pois beneficiábanse do intercambio con Rusia sobre todo en materia de enerxía. Os USA non queren acercamento algún entre Rusia e a UE no seu obxectivo xeoestratéxico de dominar Eurasia; e de non dominala a prefiren chea de contradiccións entre as diferentes potencias que a configuran, pois xa se sabe, “a rio revolto…” 

Nesta situación de perda da hexemonía dos USA e os seus debilitados aliados europeos, as contradicións entre os países da cadea imperialista liderada polos USA cada vez son máis importantes e dentro de cada un deles, entre os propios sectores burgueses. Non esquezamos o crecemento da extrema dereita en moitos países como Francia, Italia, Paises Baixos, Austria, Finlandia, Suecia, etc., que crean contradicións moi importantes dentro da Unión. Sería interesante, eu o creo así, así o afirmamos nunha parte maioritaria de Esquerda Unida hai tempo, que a sinatura do tratado de Maastricht e a aceptación do mesmo por parte do progresismo europeo  e incluso sectores da esquerda, traería consigo o avance da extrema dereita pois a aceptación de Maastricht significaba que a esquerda ficaba sen alternativa fronte ao neoliberalismo e polo tanto a oposición contra as políticas de austeridade e contra @s traballador@s, demagoxicamente ían ser levadas polas forzas máis á dereita. Polo tanto era previsible o seu avance para quen tíñamos e temos, posición contrarias á construcción oligárquica europea.

Dentro de cada país estas contradicións existen, como en España que a creba  do bipartidismo, non acadar mayoría absoluta un dos dous grandes partidos representantes de determinados sectores burgueses, acubíllase hoxe, baixo a explicación máis fácil, como é a división en esquerda- dereita, completamente irreal, pero que lles serve aos medios de comunición e a quen detenta verdadeiramente o poder, para facer pedagoxía na sociedade e que sexa máis difícil a reconstrucción dunha forza de esquerdas, pois axuda á desideoloxización de sectores do proletariado que síntense, como non hai outra organización, representados por esa suposta esquerda que está de acordó con todos os tratados ultraliberais da Unión Europea.

Contradicións que tamén prodúcese na “ditadura perfecta” dos USA e exprésase con toda a crudeza na confrontación dos dous sectores oligárquicos que gobernan o país dende a súa fundación, e que ten como a expresión máis salientable o asalto ao edificio do Congreso polos partidarios de Trump, que indica que todo o que se escribe sobre a democracia nese país esta a ficar en “augas de fregar”.

Como tradúcense estas contradicións a nivel xeneral?. Nun plano moi importante na perda de cualidade da propia “democracia burguesa”, comezando pola dos USA, como indico máis arriba, que sempre púxose de exemplo, pero tamén na maioría dos países de “occidente” onde constantemente atácase o exercicio de dereitos conseguidos con moitas loitas e esforzó, como poden ser os acadados polo movemento obreiro, feminista, LGTBI, etc que os avances da dereita máis extrema poñen de novo en discusión e non cabe dúbida, que naqueles lugares onde gobernan os recortan. 

Ou as “leis mordaza” que nos últimos anos fóronse impoñendo en numerosos países  europeos como no noso e que permite que una protesta sen máis, poda ser cualificada de “terrorismo”, o endurecemento das penas por manifestarse na vía pública e sobre todo pola posición dunha parte maioritaria da xudicatura que tenta imporse ao poder lexislativo e conta co apoio da extrema dereita e o neofranquismo. 

USA escolleu que o proceso da súa perda da hexemonía non sexa pacífico.

Non producíuse conflicto algún nos últimos trinta anos no planeta que non estivera relacionado co seu proceso de perda da hexemonía; dende a guerra en Iugoslavia e o seu desmembramento, ata a desaparición de Libia como estado unitario, pasando polas guerras de Iraq e Afganistán ou a actual en Ucraína e o xenocidio en Gaza. 

Da de Ucraína teño tomado posición neste mesmo blog hai tempo, o xenocidio sobre os palestinos que levan a cabo os USA con Israel como man executora é resultado do acto de inmolación levado a cabo para deter o “plano Abraham” acordado nos tempos de Trump co gobernó de Israel, que significaba un paso adiante na destrucción do pobo palestino e as súas institucións, pois primaba por enriba de todo o recoñecemento de Israel por parte dos países árabes e o Magreb, deixando ao marxe definitivamente ao pobo palestino; a acción dos palestinos de outubro do ano pasado atacando instalación militares e centros urbanos israelitas, situaría nun primeiro plano as reivindicacións palestinas que o plano Abraham pasaba por alto e segundo a brutalidade da resposta de Israel, obrigaría a súa paralización por parte de países claves no mesmo como Arabia Saudita, situación que polo de agora, se ten producido. O plano Abraham atópase paralizado.

Tamén nestes anos ficou claro que a pesar da toda a súa tecnoloxía militar e de empregar decenas de miles de soldados e dos coñecidos como “contratistas”, os USA non foron capaces de gañar guerras de carácter colonial e foron derrotados en Iraq e Afganistán e fóiselles ao traste o seu plano de atacar despois Irán e controlar determinados países ex soviéticos da zona e debilitar a Rusia e China. 

Nos últimos días ataque de histeria na UE. 

Si aos avances das tropas rusas en diferentes frontes lle engadimos as declaración de Trump no senso de que os europeos deben financiar a súa defensa, levou a intervencións na conferencia de seguridade celebrada en Munich, que constrúen un relato por parte da maioría dos dirixentes europeos, ao marxe de toda realidade, como afirmar que se Rusia vence teríamos aos rusos no corazón de Europa cos seus tanques, e días despois a Macrón noutra xuntanza celebrada en París falando de estar barallando a idea de enviar tropas francesas a Ucraína. Nesta última ningún dos presentes sumouse a súa tese, agás Estonia. Pero días despois o ministro de exteriores polaco, a fonte non é para min moi fiable, declarou que as tropas da OTAN non teñen que ir a Ucraína pola razón de xa estar actuando no país limítrofe co seu.

Que pode estar acontecendo, para que os dirixentes da Europa oligárquica perderan toda perspectiva da realidade? Ou será que con esas declaración tenten crear una situación de medo nas poboacións, para que o aumento dos gastos militares sexa acollido sen protestas?. Coido que algo de todo acontece; cando a “operación especial” foi iniciada por Rusia, apareceu nos medios que non había posibilidade alguna de que Rusia gañase a guerra, cando tiñan que sacar os chips das lavadoras para que determinadas armas funcionasen, a incapacidade do seu exército para enfrontarse á OTAN aínda que fosen os ucraínos de carne de cañón, ou una economía atrasada como a rusa, non sería capaz de aguantar todo o rosario da sancións que o capital internacional impúsolle. A realidade é que as sancións desarticularon ás economías europeas, Rusia medra máis que os países que máis medran da UE, e utilizando una parte  da súa capacidade militar, está derrotando á OTAN.

Por outra banda a baladronada de Macrón penso que é para o consumo interno, na perspectiva das próximas eleccións europeas, pois sabido é que a Fronte Nacional, recibiu en tempos, descoñezo se agora, axudas de Rusia e ten sobre a guerra en Ucraína una posición tibia.

Polo tanto debemos considerar que é una campaña para meter o medo no corpo da xente para que acepte sen discusión algunha a suba dos gastos militares en cada país, que só pódese levar a cabo, minguando as cantidades adicadas a outras partidas orzamentarias ou aumentando os impostos. Se é o primeiro caso, coñecemos case con seguridade que partidas van sufrir  recortes, sanidade, educación todo tipo de axudas para coidado de persoas maiores, etc. É dicir en axudas sociais e recortes en servizos fundamentais para @s traballador@s. Estamos dispostos a aceptar estes recortes? Ou estamos en que suban os impostos para gastalos no aumento do orzamento militar?. 

Estaría ben que tomáramos conciencia destes feitos, non deixarnos enganar e estar atentos aos programas que presenten as forzas políticas de cara as eleccións europeas do mes de xuño, pois pode ser que uns nos presenten programas para elevar os orzamentos militares para derrotar a Rusia, cando eles puideron parar a intervención rusa intervindo na guerra civil en Ucraína comezada no 2014 e nada fixeron para detela, e haberá outros partidos que falen de frear a extrema dereita. Creo que o voto necesario é o que está a favor da paz entre Ucraína e Rusia, salvaguardando os dereitos dos de cultura rusa en Ucraína, e ao mesmo tempo, os que non queren que a extrema dereita avance. Dúas formulacións que deben ir xuntas.

Pero sobre todo debemos ser conscientes que só unha forte mobilización popular pode facer fracasar os intentos de manter, durante un tempo impreciso por parte da oligarquía europea, unha guerra que pode entrar por un camiño que máis tarde non se poida desandar. 


En Galicia no mes de marzo 2024  


sábado, 24 de febrero de 2024

NON FOI POSIBLE DESPRAZAR AO PP DA XUNTA.

Carlos Dafonte

    Celebradas as eleccións autonómicas, o PP continúa a ter maioría absoluta no Parlamento e polo tanto a Xunta vai seguir nas súas mans. O contexto político tanto estatal como europeo, que analizaba con máis fondura no artigo do 27 de decembro, co avance das forzas da dereita extrema e nalgúns lugares o fascismo, por moito que queiras pensar o contrario, non presaxiaba que Galicia fora a ser algo diferente; somos parte dun estado e da Unión Europea e nos tempos de cambios políticos, como acontece hoxe, non é este o momento de volvelos analizar, moita xente non está moi disposta a poñer o seu voto ao servizo desta fin, aínda que o  pense e o considere necesario. 

O BNG cumpriu, acadou como tod@s coñecemos 25 deputados, pero o Psoe non axudou, perdeu 5 e acadou o menor número de votos en todas cantas eleccións autonómicas celebráronse en Galicia. Sumar ficou acadou 28.171 votos que representan o 1’90 % dos votantes. Cito a estes tres pois seguramente de necesitarse, constituirían un goberno tripartito.

miércoles, 27 de diciembre de 2023

GALICIA 2024: ELECCIÓNS AUTONÓMICAS E EUROPEAS


Carlos Dafonte


O ano que ven imos celebrar eleccións para renovar o Parlamento de Galicia e elixir unha nova Xunta. Após de 14 anos de control absoluto do PP das dúas institucións, agás os militantes máis sectarios do partido fundado por Manuel Fraga, unha grande parte da poboación galega, aínda que o seu voto concédanllo ao PP, están convencidos que non se pode seguir sen proxecto de país que é a realidade na que vivimos en todos estes anos de goberno conservador, e que hai unha necesidade urxente dun cambio de rumbo

E para o mes de xuño, anúncianse eleccións para renovar o Parlamento Europeo e elixir novos cargos que ata o de agora repartíanse entre “populares”, “socialdemócratas” e “liberais”.

lunes, 11 de diciembre de 2023

ONU: UN ZOMBI.

Roberto Laxe

O enfrontamento entre o Secretario Xeral da ONU, Antonio Guterres e o Estado Sionista de Israel, por afirmar que as accións de Hamas non xorden da nada, senón son consecuencia de “56 anos de ocupación asfixiante”, así como a incapacidade das Nacións Unidas para frear o xenocidio dun pobo que está a ser transmitido polos medios de comunicación coma se un filme pos apocalíptico fóra, só demostra que o RIP dese organismo está preto.


Se é absolutamente inútil para pararlle os pés ao xenocidio palestino, para que serve?.


A ONU foi creada en 1945 polos vencedores da II Guerra Mundial, os EEUU e a URSS, á que engadiron a Gran Bretaña, Francia ao que sumaronse un total de 51 estados. A República Popular de China entra en 1971, en substitución da República de China, que foi expulsada.


lunes, 23 de octubre de 2023

ESTÁ A CHEGAR O SEGUNDO INTENTO DE INVESTIDURA. O TEMPO DO PSOE E SUMAR.

Carlos Dafonte

    O primeiro asalto para ter un goberno para os próximos anos finalizou sen que as perspectivas sociais, políticas, económicas, para os traballadores e traballadoras do país foran clarexadas. Coñecemos hoxe que o único que lle interesa a PP e VOX é a “unidade de España”, que segundo estes dous partidos atópase en grave perigo diante da ameaza dunha posible lei de amnistía, non para Puigdemont e algúns outros dirixentes do “process”, como sinalan eles, senón para centenares de persoas que participaron no referendo e que terán que ir aos xulgados para dar conta da súa actividade eses días. Tamén lles interesa moito se Bildu vai darlle a posibilidade de conseguir a investidura a Pedro Sánchez, pois “con terroristas e asasinos” non se pode ter pacto algún, agás si o beneficiado vai ser o PP, e sirva de exemplo os pactos coa forza independentista vasca no Concello de Vitoria cando o PP tiña a alcaldía.

Nas sociedades divididas en clases, cando os tempos de bonanza son lembranzas do pasado e os países do centro do sistema capitalista atópanse inmersos nunha fonda crise que non hai perspectivas de superar, PP e VOX preferiron que a sesión de investidura de Núñez Feijoo se convertera nun sainete, nunha “astrakanada”, nunha crítica constante ao goberno en funcións, antes que facer o que debe facer calquera candidato que enfronte un acto institucional da importancia do que Núñez Feijoo se enfrontou: crítica aos anos do anterior goberno esgrimindo datos obxectivos, e propostas de solucións aos problemas que resaltaches como as eivas máis importantes que ten a sociedade que queres gobernar.

sábado, 7 de octubre de 2023

A ERRADA INVESTIDURA DE FEIJOO. A "ESPAÑA REAL E A OFICIAL".

Eusebio López

Aínda que os medios de comunicación, con esa "produtividade/rapidez" que lles caracteriza na fabricación de información, xa pasasen páxina da semana pasada e agora toque falar de Pedro Sánchez, a errada investidura de Feijoo pon de manifesto a superficialidade coa que a inmensa maioría deles falan e escriben, educando á poboación no simplismo maniqueo nas análises -o insulto e a caricatura- co fin de despolitizala.

Trotski dicía que para “derrotar ao inimigo non fai falta insultalo”, e para derrotar ao PPVOX como “administradores do réxime” non fai falta insultalos, só caracterizar o seu papel no réxime e unha política coherentemente radical (ir á raíz das cousas) que se base na mobilización social. Nada menos, nin nada máis.

jueves, 28 de septiembre de 2023

DEPORTE, CULTURA O NEGOCIO

Roberto Laxe

O bico non consentido do expresidente da RFEF a unha xogadora da selección tras o campionato do mundo foi a pinga que desbordou o vaso dunha situación, que xa fora denunciada por varias delas ha máis dun ano; unha situación que non se cingue ao machismo na RFEF, senón que destapa un verdadeiro niño de corrupción nun organismo que manexa preto 400 millóns de euros ao ano.


Só dous feitos para que ver o alcance desta corrupción no fútbol: un, foron Federación Española de Fútbol (RFEF), presidida por Luís Rubiales, e a empresa Kosmos do enxogador do Barcelona Gerard Piquei, os que apostaron por levar a final da Copa a Arabia Saudita -un país coñecido polo respecto aos dereitos humanos en xeral e das mulleres en concreto-, co obxectivo de xerar novos ingresos tanto para os equipos en liza como para o ente deportivo: “todo pola pasta”.