Carlos Dafonte
Son varios os trazos que
hai que valorar a nivel da Unión Europea (UE) no momento de facer
unha análise do acontecido o día 25 de maio.
En primeiro lugar hai que
sinalar que a crise, que está a deixar unha fonda pegada na
conciencia da maioría das sociedades, tivo que estar moi presente no
momento de votar e que foi un acontecemento, pola dureza das
solucións aprobadas polas forzas que gobernan na UE, que rachou ca
indiferenza con que antes actuaba moita xente diante de procesos
electorais similares. Considero que o día 25 de maio, todos os que
votaron, o mesmo que aqueles que podendo facelo non o fixeron, que
foron maioría e nalgúns países do leste, unha estrepitosa maioría,
actuaron cun grao de conciencia maior que hai cinco ou dez anos. É
un acto de castigo.
Hoxe sábese que os organismos antidemocráticos da UE, deciden sobre a maior parte dos aspectos no eido da economía e polo tanto considero que a abstención, é un xeito de castigo, despolitizado pero de castigo, para as castas dirixentes que se someten ós ditados da política de austeridade que pulan as oligarquías dominantes.
En segundo lugar resaltar
que os grupos que dominaron as institucións, os chamados populares e
socialistas, continuarán no seu control a pesares de sufrir
descensos importantes na maioría dos seus países. Pero por primeira
vez non acadan entre os dous a maioría absoluta do Parlamento, polo
que é posible que o Consello da UE, tome algunha medida e non
permita que o Parlamento elixa ó Presidente da Comisión; é posible
esa situación que sería anómala, pero que se pode dar e débese
denunciar, aínda que non teña moita importancia, pois de producirse
amosaría o grao de descomposición institucional deste organismo
supranacional e unha vez máis mentiríase ós cidadáns que foron
convocados as urnas, tamén para nomear a quen elixiría ó
presidente da Comisión.
Un terceiro aspecto que é
necesario salientar, clarexar e denunciar, e que forma parte da loita
ideolóxica, compoñente fundamental da loita de clases é o xeito no
que a prensa das grandes empresas multinacionais presentan a suba en
moitos países, Gran Bretaña, Finlandia, Dinamarca, Holanda,
Austria, de aquelas organizacións que denominan “euroescépticos”,
verba baixo a que se quere meter a todas as organizacións políticas
que se opoñen á UE e o euro, aínda que os seus programas e
proxectos de sociedade sexan moi diferentes; métense a todos xuntos,
desde a Fronte Nacional de Marie Le Pen de Francia que acadou a
maioría dos votos, ata aquelas formacións políticas de carácter
neonazi, pasando polas de extrema esquerda. Interesadamente tentan
que todos parezan o mesmo, para desprestixiar a aquelas formacións
políticas que formulan tamén, a desaparición do capitalismo.
A realidade é, que uns
queren abandonar a UE, desde unha visión de dereitas, conservadora e
as veces reaccionaria, para apoiar a determinados sectores do
capitalismo nacional que están abocados a desaparecer fronte o
imperialismo e as empresas transnacionais. Pola contra outras
organizacións consideran necesario, por ser europeístas e
internacionalistas, a destrución da actual UE, pois nunca un
organismo ó servizo do capitalismo pode servir para levar adiante
políticas a favor das maiorías sociais, para edificar outra Europa,
socialista e o servizo das mesmas.
Outro aspecto é a
entrada no Parlamento de grupos de ideoloxía nazi; senón me trabuco
de procedencia grega e alemá. No primeiro caso a existencia deste
grupo é resultado da loita de clases, da resistencia da clase
obreira e do medo da burguesía e a pequena burguesía a que esta
clase se converta en hexemónica na sociedade e están dispostos a
todo, ata permitir estes grupos para evitalo. Hai ademais un “caldo
de cultivo” importante pola proximidade, como en España co
franquismo, da ditadura dos coroneis, que contou co apoio da
monarquía, e que rematou co referendo e a proclamación da
república.
No caso alemá, son
“reminiscencias do pasado”; cando hai só setenta anos a
ideoloxía nacionalsocialista impregnaba toda a vida social, a
actividade política e a formación académica, non é posible
pensar que o monstro non deixou semente algunha, que nestes anos de
crise e penuria, permita aparecer de novo o froito; baixo outra
roupaxe, con outros xeitos de comportarse, á expectativa para cando
a clase hexemónica, os explotadores, o necesiten.
Pensábase que o apoio da
UE ó golpe de estado en Ucraína ca participación de grupos nazis,
non ía ter consecuencias algunha?. Hai que pensar que, como mínimo,
os seus electores sentíronse fortalecidos por esta conivencia.
Onde foi o voto dos
traballadores asalariados, a maioría da sociedade? Posiblemente unha
parte moi importante á abstención, outra ás forzas da esquerda
tradicional pero tamén ós euroescépticos e posiblemente nun número
importante; na clase traballadora comeza a estar claro, despois
destes anos de loita, que dentro da UE non hai solución para os seus
problemas e si as organizacións tradicionais ás que votan, seguen a
formular a posibilidade de cambia-la desde dentro, e non a de saír,
é factible esta posibilidade. Se isto fose así hai un problema
importante de dirección política.
Os resultados no
estado español, están a vaticina-la fin do bipartidismo?.
Ata o de agora, este tipo
de eleccións, como non se era moi consciente da importancia das
institucións europeas, servían para castiga-lo partido no goberno
sen poñer en cuestión a gobernabilidade do estado. O 25 de maio
aconteceu algo que estando previsto non parecía que tivera a
magnitude da realidade; os dous partidos culpables da situación
económica, do deterioro social, os máis firmes defensores de
consolida-lo réxime da transición e da actual construción europea,
sofren importantes perdas de votos e escanos e aparecen outros grupos
con representación, que de consolidarse nas próximas eleccións
municipais e autonómicas, pódenlle facer perder peso ó
bipartidismo nas eleccións xerais e polo tanto poñer en cuestión o
actual sistema de poder e deixar sen efecto unha posible “grande
coalición” que é o que esixen as empresas do Ibex -35. Podemos
afirmar que os resultados electorais reflicten a crise institucional,
política, económica, social e territorial que sofre o estado
español
Pero dicir hoxe que o
bipartidismo foi derrotado, é unha opinión moi arriscada; sufriu
certo deterioro que só a loita social dos próximos meses, ca súa
capacidade mobilizadora e para crear conciencia entre amplos sectores
da poboación, pode aguzar.
As forzas e organizacións
políticas que queren un cambio, non poden caer na trampa de querer
preparar as próximas citas electorais ó marxe da mobilización; os
resultados electorais teñen que estar en función da mobilización,
da capacidade de organizar e do debate ideolóxico contra os
intelectuais orgánicos dos explotadores.
Os dous grandes partidos
non esperaban a súa derrota, parcial pero derrota, que se amosa na
súa incapacidade para analizar o que aconteceu. O PP refuxiándose
no “hemos ganado” cando é unha idiotez formulalo así nunhas
eleccións europeas; non se trata de sacar máis votos que o outro
partido do bipartidismo, senón de ver con cantos deputados
contribúes á formación do grupo popular en Europa e hai que dicir
que envías oito menos, polo tanto non ganaches, perdiches.
E no PSOE, a intervención
de Valenciano na noite do fracaso, impropia dunha dirixente política,
o mesmo que a Cospedal, só dixeron o que acontecera, como faría un
periodista, pero non foron capaces de valoralo politicamente que era
a súa obriga.
Neste senso son os medios
das grandes empresas os que o fan e marcan o camiño do razoamento. Afirman que o
problema é de comunicación co corpo electoral, ou de falla de
democracia, por non facer primarias, pero nunca recoñecerán que a
cuestión fundamental pola que a xente non os votou é de
programa, por ter aplicado políticas de austeridade contra a xente
de abaixo e pagarlles a crise, cos cartos de todos, ós poderosos. E
ese foi o guión que seguiron os voceiros dos dous partidos despois
das xuntanzas das súas direccións para analiza-los resultados. Da
corrupción nin unha verba.
Hai que constatar tamén
que o proceso político de masas que coñecemos como o 15-M, cun
contido de clase moi determinado, sobrevoou por enriba dos resultados
electorais e permitiu que o retroceso do bipartidismo non se fixera
con acumulación de forzas pola dereita, senón “pola esquerda”,
e utilizo a verba esquerda, porque sei que é un xeito fácil de
entendernos pero son consciente que non expresa a realidade, non é
exacto.
VOX, constituído pola
dereita do PP, non acadou escano e Cidadáns e UPyD acadan cinco
escanos dos 17 que perden PSOE e PP, o resto vai para forzas que para
entendernos podemos chamar de “esquerdas”.
E dentro dos 12 restantes
destacan os 5 acadados pola candidatura de Podemos que todos
os comentaristas consideran a “triunfadora da noite electoral”.
Como é posible que en
catro ou cinco meses, se poda montar unha candidatura que acade
semellantes resultados? Coido que son variadas as respostas. En
primeiro lugar atópase o enfado da xente pola situación na que vive
e da que considera culpables “ós políticos”, sen entrar en
matices sobre as responsabilidades de goberno. Outro aspecto moi
importante é o discurso que empregan os representantes de Podemos e
o eco que se lle deu por parte de numerosos medios de comunicación,
ata os da dereita máis extrema. A participación de Pablo Iglesias
en numerosas tertulias, onde ó longo dos anos eran invitados sempre
representantes dos dous grandes partidos e periodistas que actuaban,
agás uns poucos, como intelectuais orgánicos do sistema, permitiu a
Iglesias nestes meses, demostrar cos seus argumentos, que tampouco
son moi poderosos nin científicos, a debilidade dos “discursos
oficiais” que non son máis que un conxunto de consignas, sen
argumentos, que cando son rebatidas amosan as incapacidades
intelectuais de quen as defende.
Neste mundo capitalista
en crise, sinalar a algúns culpables, pero non ó sistema, banca,
mercados, grandes empresas, algunha lacra da sociedade como a a
corrupción, non a “explotación do home polo home”, o
funcionamento como casta dos políticos que nos gobernan, a
apropiación por parte dunha minoría da riqueza producida pola
sociedade e facer chamamentos á decencia, a necesidade da
participación dos cidadáns sen intermediación política algunha e
deixando moi claro que aquí non se trata de “dereitas e
esquerdas”, senón de loitar pola democracia e despraza-la casta do
poder, valeulles para estruturar un discurso eficaz, interclasista
que lles permitiu acadar un resultado histórico.
Pero fáltalles o máis
importante, un programa acorde co discurso e un proxecto de
sociedade que vaia máis aló dun imposible capitalismo de
“faciana humana”, preimperialista, que si analizamos en
profundidade as verbas dos seus voceiros, é o que propoñen. Nada
que nos permita avanzar cara a un modelo de sociedade onde se supere
o capitalismo.
O resultado de Podemos,
“alborotou o galiñeiro” político do estado e converteunos no
centro de todas as críticas, se lles chama populistas sen coñece-lo
significado, violentos, se lles compara ca Fronte de Le Pen, etc., ou
de todas as loanzas, deben se-lo exemplo a seguir, e algún voceiro
que se di representante da esquerda, chega a dicir que non hai
diferencias entre as súas organizacións, que hai que avanzar cara á
confluencia con Podemos para os próximos procesos electorais. Non
ven máis aló dos votos e hai que recoñecer que tiveron moitos e
convertéronse na terceira forza en comunidades como Madrid ou
Asturias. O que esta a indicar todo o período postelectoral é a
febleza
das organizacións
políticas existentes e a súa incapacidade para analizar a situación
que está a atravesa-lo país e as razóns do “fenómeno Podemos”.
Se analizamos por
territorios, ó marxe do desprazamento de IU como terceira forza en
Madrid e Asturias, Podemos supera a IU en cidades moi importantes,
como Zaragoza, Madrid, Sevilla, Bilbao, Xixón, San Sebastián,
Santander, Oviedo, etc.
Nas comunidades autónomas
que son nacións sen estado, País Vasco e Cataluña, na primeira
Bildu despraza ó PNV como primeira forza e gaña nas provincias de
Guipúscoa e Álava, dando resposta ó que moit@s
se preguntaban, a capacidade para gobernar concellos e Xuntas desta
formación política; polos resultados obtidos o electorado debe
considera que son bos xestores.
En Cataluña, mergullada
na loita polo dereito a decidir, CiU sofre, non podía ser doutro
xeito, o desgaste das súas políticas de recortes que pula desde o
goberno da Generalitat, e vese superada por Esquerra Republicana na
que moitos cataláns teñen maior confianza na súa firmeza, fronte ó
goberno central, para acadar este dereito. Tamén é salientable o
forte retroceso do PSC-POSE que o sitúa case na marxinalidade.
En Galicia os dous
grandes partidos perden un número considerable de votos e Podemos
despraza ó BNG da cuarta praza.
É unha realidade que o
PP segue a ser a primeira forza e que xunto co PSOE acadan máis do
56% dos votos válidos emitidos na Comunidade. O bipartidismo amósase
forte a pesares da perda de votos. Os ata hai pouco, únicos partidos
institucionais, PP, PSOE e BNG, minimizan a perda de elector@s;
nunca se recoñece, polo menos a nivel público, as causas da mesma.
O PP alardea de ser onde menos se perdeu, o PSOE os problemas de
conexión ca xente.
Outro aspecto a salientar
e a continua perda de votos por parte do BNG que permite a Podemos
constituírse como cuarta forza política. Significa iso que a
conciencia nacional en Galicia sofre un deterioro? Coido que non, o
que ocorre é que aínda o electorado está a facerlle pagar ó BNG
algunhas das súas contradicións; a participación na Xunta co PSOE,
unha forza claramente neoliberal, as divisións internas, o apoio nas
Cortes a Orzamentos Xerais antisociais na época do goberno do PSOE a
cambio de promesas nunca cumpridas, o manterse en gobernos municipais
a pesares dos indicios de corruptelas, o abandono da rúa durante
moito tempo para facer só política desde as institucións, algúns
casos de corrupción no que se viron implicados cargos
institucionais; todos eles poden ser elementos salientables que a
“volta á rúa” do último ano non conseguiu neutralizar.
Moito electorado
nacionalista pode estar a considerar que estimula-la loita de clases,
neste momento de crise é o prioritario por enriba da loita pola
soberanía, o que significa unha política de alianzas determinada.
AGE e Podemos son as
novidades neste proceso electoral, e estréanse cun números de votos
moi importante. Do mesmo xeito que a nivel de estado, repítense a
análise da necesidade de avanzar cara a unha ampla confluencia para
as municipais do ano próximo.
En Galicia no mes de maio
de 2014
No hay comentarios:
Publicar un comentario