Xulia Mirón e
Lorenzo Llinares
Este 1º de maio puxo
de manifesto, primeiro, a tremenda dispersión que vive o sindicalismo no Estado
Español, e na Galiza no concreto; non só o alternativo, mas tamén sindicatos que
tampouco asinaron pactos sociais, como CIG e LAB... ; así como que, goste ou
non, CCOO e UXT manteñen influenza en sectores da
clase traballadora a pesar de seren parte problema e do réxime.
Esta dispersión
manifestouse en que na Galiza houbera 25 manifestacións distintas, en
diferentes localidades e cada umha co seu percorrido; obrigando aos
traballadores e traballadoras, que en moitas ocasións nas súas loitas
de empresa ou sector están xuntos, a ter que escoller baixo que bandeiras
queren se manifestar o 1º de
maio.
Este feito fai que teñamos que comezar a tirar umha primeira conclusión: é a expresión en siglas da división da clase traballadora, e como tal división só favorece á patronal, aos gobernos e os grandes aparellos que desde as cúpulas controlan e marcan os ritmos das respostas masivas (folgas xerais).
A dispersión sindical como “marca” do Réxime do 78
A dispersión
sindical foi introducida no Estado Español por umha lei preconstitucional, a
Lei Orgánica de Liberdade Sindical (LOLS). Umha lei que, dixeron, rompía o
sindicato vertical, obrigatorio, do franquismo e introducía a liberdade dos
traballadores e traballadoras para escoller a que organización sindical querían
se afiliar. Mas, como todo na Transición, foi un agasallo envelenado que tras
un feito progresivo, acabar co Vertical onde convivían os asalariados / as e os
patróns, trouxo a división sindical.
Da mesma maneira que
a Constitución meteu ás caladas a monarquía e a herdanza do
franquismo baixo o adorno das liberdades democráticas e coa lei de Amnistía liberaron de
responsabilidades aos criminais do franquismo; coa LOLS, baixo esa suposta
“liberdade sindical”, destruíron o camiño comezado pola
clase obreira do Estado Español cara umha
Confederación Unitaria de Traballadores / as de todo o estado, a través das “vellas”
Comisións Obreiras.
A LOLS, baixo un
acordo tácito ou expreso da ditadura co PSOE,
elaborouse para romper esa unidade da clase obreira. Para elo legalizan a umha
UXT ultraminoritaria (declaran 4 mil afiliados no primeiro congreso na
legalidade, cando CCOO, ilegal nese momento, xa ten millóns o seu redor), e
na lei permítese que tres traballadores podan construír un sindicato. A
progresiva integración no nacente réxime da monarquía de
CCOO, tras os Pactos da Moncloa, e a súa aceptación nos feitos das
condicións da LOLS froito da política do PCE, maioría
en CCOO, o vai convertendo nun sindicato “tradicional” mais, e
hoxe fai parte do problema e o réxime.
Os Pactos da Moncloa: un salto de calidade
Os Pactos da Moncloa
veñen a mudar a tendencia dos últimos anos do
franquismo, que ven signada polo ascenso da loita da clase traballadora. Desde
a vitoria en 1970 cando o franquismo ten que recuar na condena a morte dos
activistas de ETA no Proceso de Burgos, conmutando a Pena de morte pola de
cárcere, froito da presión social estatal e
internacional, a clase obreira española non deixa de
loitar e avanzar en conquistas. Na Galiza temos un ano chave neste proceso, as
folgas xerais de Ferrol e Vigo de 1972.
Este proceso ten o
momento cumio coa folga xeral de Vitoria de 1976, con cinco mortos e as grandes
mobilizacións dos anos 76 e 77.
Os Pactos da
Moncloa, ademais, introducen unha lóxica na negociación colectiva que
sintetiza o cambio na tendencia sindical: ate ese momento, por exemplo, a negociación dos salarios
facíase sobre a inflación pasada, de tal xeito que
os traballadores / as recuperaban sempre o que a inflación lles comía dos seus salarios.
A partir dos Pactos da Moncloa a negociación salarial faise a partir da
inflación futura, en base da previsión do IPC do goberno.
Deste xeito, pouco a pouco, como un orballo, foise comendo o poder adquisitivo
da clase traballadora a favor das rendas do capital.
Pero o efecto dos
Pactos da Moncloa son políticos: pon no centro da actividade da loita obreira
non a vitoria, senon o que daquela chamaron desde CCOO, o binomio
“mobilización-negociación”. Non se loitaba para gañar, mas tamén para
negociar. Non é negar a necesidade
de negociar en moitas ocasións, mas se a
mobilización redúcese á negociación, leva-se as de
perder, porque a patronal sempre “loita” para gañar.
Os Pactos da Moncloa
inauguraron a política sindical baseada no
Pacto Social ate hoxe, que están buscando a versión moderna dos Pactos
da Moncloa que de estabilidade ao réxime en crise. A
situación actual da clase traballadora de precariedade, baixos salarios, etc., é froito
desa nefasta política das direccións sindicais, e dos
partidos reformistas, de procurar o Pacto Social evitando o conflito e a loita
obreira e popular.
A situación actual
Tras a suposta
“morte do socialismo” coa caída do stalinismo, do
Muro de Berlín e a restauración do capitalismo,
así como o remate do proceso de integración das CCOO no réxime nos anos de
Fidalgo, a clase obreira vai buscando como pode, sen umha idea estratéxica
clara, formas de organización que lle permitan resistir os embates do capital,
crecido co neoliberalismo e a globalización. Aos aparellos tradicionais que
sempre negaran-se a se disolver nas CCOO antifranquistas, como os procedentes
do anarquismo (CNT e despois CGT), xunto coa aparición e desenvolvemento de
sindicatos ligados ás organizacións nacionalistas
vascas e galegas (LAB e CIG), xuntase-lles umha multitude de siglas: a
Plataforma Sindical da EMT madrileña de comezos dos 90, que dirixe umha gran
folga é o anuncio do que viría 15 anos despois.
Hoxe a cantidade de
organismos sindicais que enchen as empresa do estado son do mais variopinto.
Van desde experiencias corporativas como a deriva da propia Plataforma da EMT
ate correntes do sindicalismo revolucionario como CoBas; todas elas son
expresión dun mesmo fenómeno, a integración plena,
con asuntos de corrupción incluídos, de CCOO e UGT
no réxime, a dereitización dos sindicatos
nacionalistas ao servizo de proxectos políticos nacionais,
interclasistas, onde a clase obreira é man de obra da pequena burguesía
nacionalista.
Este duplo movemento
dos grandes sindicatos, uns cara o réxime e outros no interclasismo, libera
forzas que hoxe están na fase “asteroide”. Doutra maneira;
esta crise dos grandes sindicatos, ao non existir umha alternativa clara,
estratéxica, de construción dumha
Confederación Sindical, fai que os pequenos e medianos grupos sindicais actúen
como os asteroides do sistema solar, cada un illado de todos os demais.
Este 1º de maio puxo
de manifesto esta realidade que só beneficia á patronal
e os grandes aparellos sindicais, permitindo-lles manter o control do conxunto
da clase obreira. Mas tamén inflúe
negativamente en moitos dos pequenos sindicatos que, aínda que teñan umha escasa representatividade,
manteñen un certo aparello que lles fai comportarse
respecto á clase obreira sen
ter en conta un principio básico como a asemblea decisoria, a democracia
obreira, na que se vote todo o que afecte o conxunto dos cadros de persoal,
sexa negociación colectiva, mesa negociadora,... sexa de loita, como o comezo e
final das folgas e planos de mobilización. En moitas ocasións preocúpalles mais
a súa "imaxe", en forma de "a ver quen leva mais
bandeiras", que o fondo de organizar a loita do conxunto dos traballadores
e traballadoras nas empresas alí onde están co reparto de follas, facendo
asembleas, reunións, ..., e fiando case todo á utilización dos medios virtuais
(facebook, washapp, etc...).
A LOLS, dentro desta
política de destruír a unidade sindical, tiña que ofrecer algo,
e foron os comités de empresa. Verdadeiros
organismos de unidade, onde os traballadores / as escollen os seus
representantes directos. Mas o control que exercen as cúpulas sindicais sobre
as listaxes dos delegados e delegadas, xunto coas sucesivas reformas laborais
que teñen baleirado de contido os comités, deixándoos como meros
órganos consultivos se case poder de decisión.
Ademais, a
“liberdade” sindical que coa LOLS, no seu momento, serviu para desmontar a
unidade que se estaba a dar, foi un buraco polo que entraron os procesos de
reorganización sindical que analizamos. As facilidades legais para construír un
sindicato permitiron que os críticos coa deriva das grandes organizacións
sindicais se puideran organizar. Dalgún xeito, grazas a LOLS
puideron se presentar as eleccións nas empresas e ir acadando
representatividade. Mas, o tempos son chegados para acabar con esta dispersión
e mesmo solapamento de moitas organizacións diferentes nun mesmo sector, que
agora so reforza as tendencias corporativas, perdendo de vista a imaxe de
conxunto, os interese e as necesidades da clase obreira.
A unidade para loitar
Se a clase obreira
quere ter a menor garantía de vitoria diante das loitas que se veñen -que non
son poucas-, ten que recuperar a unidade (que non uniformidade ideolóxica) na loita e na
organización. Os sindicatos xurdiron baixo o berro da “unión”, que no Estado
Español traduciuse como “atomización”, moi acorde
co desclasamento introducido na clase obreira do Estado Español, que fomenta o
individualismo, o corporativismo e o tradicional “que ha do meu”.
Vai sendo hora que recuperemos o berro de “unión para loitar” do
vello sindicalismo; mas loitar para “gañar”, non para negociar.
Un sindicato é umha
organización para a defensa dos interese da clase
traballadora, por cima das ideoloxías. Un sindicato “anarquista”,
“nacionalista”, “comunista”,... non é un
sindicato, é umha extensión dun partido ou un
partido disfrazado de sindicato. Un sindicato é umha agrupación de amplos sectores
da clase obreira sen distinción de ideoloxías; é
umha organización onde os traballadores e
traballadoras fan a súa primeira aprendizaxe de loita e organización.
Este 1º de maio, a
tremenda dispersión manifestada, ten que facer reflexionar ás dirección sindicais que
reivindícanse como “combativos e de clase”, sobre quen promove
esta dispersión e quen sae beneficiada dela; e, sobre todo, como se pode
combater tamén desde a organización.
As direccións
sindicais “minoritarias”, de clase, teñen umha dupla obriga,
por un lado traballar nos centros de traballo, concienciar á clase obreira de
que esa unidade é precisa, rompendo coa división de siglas en base a accións unitarias, e así
demostrar nos feitos que son os grandes aparellos sindicais os inimigos xurados
da loita unitaria. Mas, o mesmo tempo, comezar a tender pontes na unidade de
acción desde a base, onde en asembleas e reunións abertas, sexan discutidos os
eixos dun programa de loita contra as políticas da UE e os
gobernos, que parta do rexeitamento aberto e rotundo da política de Pactos
Sociais.
Este traballo de
unidade a todos os niveis, ten que se marcar como obxectivo ir cara un Proceso
Constituínte dumha Confederación Única dos
Traballadores e Traballadoras do Estado Español, democrática, que respecte e
defenda as diferencias nacionais e con dereito a tendencia interno, para rachar
coa política de dispersión fomentada polo réxime e os seus
sindicatos a través da LOLS, e tolerada polas pequenas e medianas
organizacións.
As cúpulas de CCOO e
UXT, así como as maioritarias territoriais como ELA, LAB ou CIG, están tranquilas mentres
a única alternativa que teñan sexan os
“asteroides” sindicais e non exista un planeta refuxio. Comecemos a construír este planeta
reagrupando aos “asteroides”, mas non para construír un novo planeta
que non toque o demais, senón para que ese novo “planeta” supoña a destrución e
superación de todo o anterior. Do contrario, so
incorporaríase un novo ao sistema solar, e o capital e
os seus gobernos, tan contentos.
Galiza, no mes de
xuño de 2017
No hay comentarios:
Publicar un comentario