Carlos Dafonte.
Atopámonos nun bo momento para facer un balanzo do que esta a acontecer e que tamén explica o que acontece no territorio do Estado español. Destacaría varias cuestións:
1ª. Atopámonos no medio dunha fonda crise planetaria, resultado da perda da hexemonía de quen a estivo exercendo dende o final da IIª G.M, os EEUU de Norteamérica. John Mearsheimer afirma que o elo máis forte da cadea imperialista comeza a entrar verdadeiramente en crise, non pode manter esa posición, se os seus aliados poñen en cuestión o costo da súa lealtade. E dende que China fixo acto de presenza superando a hexemonía de área, para aparecer como unha potencia planetaria, a perda de hexemonía económica, política, militar, pero tamén tecnolóxica dos USA, é unha realidade.
Hoxe non é posible manter a súa hexemonía facendo fronte ao costo das preto de 800 bases militares no planeta, cunha débeda de 38 billóns de dólares que co proceso de desdolarización que se está a producir nas relacións comerciais pode aumentar moito, a entrada de China en mercados importantes que antes eran de actividade dos países chamados occidentais, e algunhas outras cuestións que fan difícil a saída e indica o fracaso do modelo neoliberal globalista.
Ademais en Washington hai unha fonda división política entre aqueles sectores que tentan seguir loitando por manter a hexemonía, e os que consideran que de seguir ese camiño produce un enorme gasto e non permite centrarse no “América primeiro”.
Por outra banda, os intentos dos USA de manter a hexemonía a calquera prezo, con aranceis, ameazas golpistas, intervencións internas nos países, etc afasta a moitos das relacións de dependencia co hexemón en decadencia, e os aproxima aos BRICS e a Organización de Cooperación de Sanghai. Pode servir como exemplo o caso da India.
2ª. Tamén crise das forzas da esquerda xerada coa volta ao sistema capitalista na URSS e nos países onde as burguesías foran expropiadas e comezaran un proceso de transición cara a un novo tipo de sociedade. Debemos considerar estes feitos dende o punto de vista da esquerda como unha derrota histórica. E cando falo de forzas de esquerda estou a falar das únicas que considero que deben levar o cualificativo, as que loitan por poñer fin ao capitalismo explotador.
A que chamamos unha derrota histórica? Á que modifica o cadro da correlación de forzas sociais por un longo período. É máis que unha derrota electoral, máis grave tamén que unha derrota politico-social. Trátase da máis seria das derrotas que pode sufrir o movemento obreiro, na que toda unha xeración perde a esperanza de que a estrutura da sociedade poida cambiar a través da mobilización colectiva, e da loita de clases. Será necesario que unha nova xeración madure a través da experiencia da loita social para superar a situación.
Consecuencia da mesma, sectores da vangarda da clase obreira abandonan o partido ou partidos de clase e pasan a apoiar a organizacións progresistas que tentan un capitalismo de faciana humana. A derrota ideolóxica da esquerda e de sectores progresistas, permite o avance de forzas reaccionarias, que contan con numerosos medios de comunicación e utilizan a demagoxia e o insulto en vez de tentar convencer con programas.
3ª. Esta situación de crise afecta á maioría dos países do centro do sistema capitalista, onde as contradicións internas nalgúns, aguzáronse coa crise e coa provocación á Federación Rusa en Ucraína, por parte da OTAN e a UE e o comezo dunha guerra, nun claro intento de destruír unha Rusia que consideraban moi feble, dividila e explotar os seus innumerables recursos.
Pero tamén outro dos obxectivos prioritarios dos USA na provocación, a de debilitar a unidade europea e destruír as boas relacións entre Rusia e a mesma, baseadas na venda de gas e petróleo a un prezo barato, que permitía manter unhas cifras macroeconómicas estables.
A guerra permite a creación dun inimigo común, que debe axudar a superar o enfrontamento intercapitalista que a crise comezaba por de manifesto na UE e suavizar estas contradicións diante da existencia dun perigo para todos, a posible invasión, unha vez derrotada a OTAN e UE en Ucraína por parte de Rusia, ata chegar, como afirmou a ministra de Defensa Margarita Robles, as tropas rusas ata Lisboa. A maioría dos líderes europeos atópanse tan desesperados coa derrota en Ucraína, tan fora de control por parte das poboacións dos seus países, que a maioría dos mesmos aceptan que en 2028 van entrar en guerra con Rusia, non por un ataque de Rusia, pero sen explicar as razóns. Posiblemente preparen un ataque de falsa bandera que tentarán que sexa asumido como un ataque da Federación Rusa.
Con certeza, as concesións aos USA por parte da UE e os intentos de varios países pertencentes a mesma de continuar coa guerra, cando a OTAN a ten perdida, sen importarlle o número de mortos de Ucraína, xurda da necesidade de manter aos USA e que xogue o papel de arbitro que axude a superar as contradicións que se teñen dentro da propia UE e a OTAN, papel de árbitro que os USA xogaron todos estes anos dende a IIª G.M. No seu beneficio, claro.
4ª. A aparición dos BRICS é un dos elementos máis relevantes deste século Detectada por numerosos países emerxentes do planeta a perda de hexemonía dos USA, e o intento de mantela sen decatarse de que a unipolaridade estaba dando paso a un sistema multipolar, e arredor dos acordos Federación Rusa-China, algo que os xeopolíticos estadounidenses nunca consideraron posible, xorden os BRICS formados por Brasil, Rusia, India, China e Suráfrica ao que súmanse máis países e outros participan como invitados e observadores, que buscan estabilidade comercial e beneficios para todas as partes, algo que non conseguen negociando cos USA.
5ª. E necesario destacar a irrelevancia da Unión Europea, á que a levou a actual dirección política a causa de non ser capaz de desprenderse do vasalaxe aos USA e a súa renuncia ao labor diplomático que sempre lle caracterizou.
Non sendo moi pesimista podemos cualificar a actual situación como de catastrófica, co modelo económico europeo, baseado nas fontes de enerxía rusas, en crise; o modelo de valores, do que tanto nos gustaba alardear, despois da actitude cómplice co xenocidio en Gaza e o apoio a Al Qaeda en Siria, en bancarrota; o déficit democrático consolidándose, non hai máis que ver a represión contra das mobilizacións sociais e a persecución dos partidos “disidentes”, perseguíndoos coa utilización da xustiza, algo que coñecemos ben aquí, e campañas de prensa contra os seus líderes acusándoos de corruptos ou de ser de extrema dereita; a censura instalouse para non marchar, non só actuando no relativo á guerra en Ucraína, senón desenfornando sobre as mobilizacións que producen en Europa. Hai un proceso de empobrecemento da cidadanía europea, clase traballadora e pequena burguesía e de desindustrialización que varios analistas consideran pode levar a unha revolta social.
A incapacidade política e o medo á derrota, dos dirixentes máis importantes de Europa, hoxe segundo as enquisas coas máis baixas taxas de aceptación, levou a unha situación paradoxal, estar enfrontada cos USA, China e Rusia.
No caso de España, despois da queda do sistema bipartidista, afloran toda unha serie de contradicións entre os xestores máis fortes do capital, PSOE e PP, que no fondo poñen de manifesto a loita entre os sectores que mandan no país, o chamado estado profundo, para colocar como vencedor na perspectiva de quen pode controlar os cargos máis representativos do estado, e “capitanea” ao seu favor crise que con toda seguridade vai vir con grande virulencia.
Polo de agora dominan unhas cifras macroeconómicas positivas, pero esta realidade non ten relación coa microeconomía, coa realidade dos fogares e das persoas. ¿Canto tempo durará esta situación anómala? no sentido de que o normal coñecidas as circunstancias económicas dos USA e a das locomotoras europeas, Alemaña, Francia e Reino Unido nunha situación parecida, debemos pensar que a “particularidade española”, non vai durar moito tempo.
Deixo para outro momento o análise do Informe de Seguridade Nacional dos USA, dado a coñecer hai poucos días.
Na Galicia mes decembro 2025.
