Carlos Dafonte.
As eleccións galegas se
van celebrar nun estadio da loita de clases moi favorable para os
intereses da oligarquía, o sector hexemónico da burguesía. Todas
as medidas económicas que se foron aprobando nos últimos 25 anos,
pero sobre todo desde que a crise amosou todo o seu potencial, son
favorables para este grupo reducido que monopoliza, cada vez máis,
ca axuda dos gobernos da quenda, a riqueza producida pol@s
asalariad@s.
O especulador e
multimillonario norteamericano Bufet, dixo hai uns anos, e repítese
a súa afirmación decote, que a loita de clase gañaríana os ricos
e de seguir por este camiño, alguén pode pensar que así vai ser.
Pero non debemos esquecer que no capitalismo sempre van existir
clases sociais e a tendencia, con cada crise, é de fortalecemento do
proletariado, cada vez máis sectores sociais se proletarizan, e polo
tanto máis tarde ou antes, a oligarquía e a propia burguesía teñen
asegurada a derrota. Todo depende, entre outros vectores, da
“conciencia para si” que acaden os explotados, que sexan capaces
ou non de desprenderse da ideoloxía dominante, que sempre é a da
clase ou fracción de clase que domina, a que ten os resortes
económicos e políticos da sociedade, e dar pasos adiante na súa
liberación; cuestión complicada, pois moitas veces aceptando os
explotados as propostas dos sectores máis avanzados da sociedade, de
mobilizarse contra determinadas medidas que toman os gobernos do
capital, continúan considerando que a modificación das súas
condicións de vida atópase no voto, nas institucións, o que é
certo para empeoralas, pero non para melloralas, e por enriba disto
modifican a súa actitude de mobilizarse contra dos gobernos, pola de
votar maioritariamente a aqueles contra os que se mobilizan na rúa,
no centro de traballo, no barrio, etc, en suma, a quen fai posible a
súa explotación. Quería clarificar o concepto de “clase para
si”. Na literatura marxista distínguese entre “clase en si” e
“clase para si”; o primeiro e a consciencia que un grupo de
individuos teñen de pertencer a unha clase social determinada o
segundo é un estadio superior, cando os que pertencen a unha clase
determinada teñen a consciencia de que é necesario organiza-la
totalidade da sociedade, de acordo cos seus intereses de clase.
En Galicia e no propio
estado español, esta situación é moi complexa, pois á falla de
conciencia para si, leva a falla dunha forza de esquerdas
anticapitalista poderosa, capaz de orientar, de ser vangarda da loita
contra a crise, que non acepte xogar un papel dependente nin de
sindicatos reformistas, nin de partidos que, pode que na memoria
colectiva se lles considere de esquerdas, pero hai moitos anos que
deixaron de se-lo, abandonaron o campo do anticapitalismo para ser un
elemento importante na defensa do mesmo.
A pesares deste dominio
ideolóxico da oligarquía, hai aspectos políticos que son
necesarios subliñar; en primeiro lugar, aínda que só sexa nas
enquisas, o día 21 de outubro veremos se tamén na práctica, os
dous partidos maioritarios perden apoios; nas enquisas a nivel de
estado indican que o PP perde moitos e o PSOE non só non recupera,
senón que tamén perde algúns dos que tiña; atopámonos nas portas
de rachar co bipartidismo imposto no proceso da transición?. En
segundo que mentres os nacionalistas de Cataluña e Euskadi, en
conxunto parecen avanzar, en Galicia é posible que retrocedan no
eido electoral despois da rotura producida no BNG, que axuda a
aumenta-lo seu fraccionamento.
É difícil, a pesares de
todo, que se produza un cambio importante, o electorado é bastante
estable pero a crise pode dar lugar a situacións imprevistas. Non
esquezamos que crise na estrutura económica leva aparellada crise na
superestrutura política, aínda que as veces, estas dúas crises,
non vaian acompasadas.
Polo tanto un primeiro
aspecto onde se materializa a loita de clases, na loita ideolóxica,
é favorable ós intereses burgueses, que nestes anos, sobre todo
desde o derrube dos chamados “países de socialismo real”, foi
capaz de impoñer o denominado “pensamento único”, que non é
outra cousa que o pensamento neoliberal, propio e favorable ós
intereses da burguesía, tanto no análise dos problemas como nas
solucións ós mesmos. E neste senso de derrota ideolóxica, hai que
convir que os partidos chamados socialistas, o PSOE no estado
español, xogaron un importante papel na desideoloxización e
captación para este xeito de pensar, de importantes sectores do
movemento obreiro e as clase populares.
No aspecto político da
loita de clase, xa sinalei máis arriba algúns elementos; pero vou
facer algunha outra consideración que indican tamén a derrota dos
asalariados neste campo. Por unha banda o que chamo “fetichismo
institucional” moi ligado a idea de que cos nosos votos podemos
resolve-la situación, modificala. Todos estes anos de crise moi
claramente amosan de que esas afirmacións non son certas. Quen non
se presenta ás eleccións, ós que eufemisticamente se lles chama
“mercados”, gobernan por medio dunha grande parte dos partidos a
quen eles financian, apoian nos seus medios de información, etc. E
como teñen maiorías amplas, deturpan a cotío o sistema democrático
poñéndoo ó servizo exclusivo dos seus intereses, sen importarlles
o sentido do voto da xente, os seus devezos e os programas que se
votaron; eles impoñen a súa vontade por enriba destas cuestións e
os partidos maioritarios préganse as súas esixencias: quen paga
manda.
Pero isto é consecuencia
tamén de que os asalariados ca súa falla de consciencia de “clase
para si”, non foron capaces nestes anos desde a desaparición da
ditadura, de levantar unha forte organización política propia, que
tivera o obxectivo claro e rotundo de organiza-la sociedade consonte
ós intereses da clase. Cantos asalariados votan ó PP ou PSOE,
partidos burgueses defensores do capitalismo e en tempos de crise
adicados a salvar os intereses da oligarquía? Millóns de
traballadores emiten neste senso o seu voto; e moitas veces en tempos
como os de agora, cando se derruban paradigmas, cando hai importantes
transformacións, algúns sectores están dispostos a escoitar e
votar a calquera charlatán, cando non fascista, disposto a propoñer
solucións que non conducen a solucionar problema algún. En Galicia
podemos vivir unha experiencia deste tipo.
Situación de
desorientación á que tamén contribúe a burguesía, cousa lóxica,
cando desde os seus “medios de desinformación”, lle dan
categoría de esquerda a quen non o é, e potencian “unións de
esquerda” para neutralizar posibles avances no camiño da
transformación social e a superación do capitalismo. Tampouco ten
aparecido o programa alternativo, capaz de aglutinar a millóns de
persoas que teña como obxectivo a superación do sistema
capitalista. @s asalariad@s hoxe non se plantean a loita polo poder
político, atópanse á defensiva, nin a loita contra as leis que
permiten a súa explotación.
E o terceiro aspecto da
loita de clases, a loita económica; Lenin definiu a loita económica
na súa obra ¿Que facer? do seguinte modo, “...a loita colectiva
dos obreiros contra dos patróns, por conseguir condicións
vantaxosas de venta da súa forza de traballo, por mellora-las
condicións de vida e de traballo dos obreiros”; tamén neste eido
a burguesía e a súa fracción de clase dominante, a oligarquía,
manteñen á ofensiva e os traballadores atópanse loitando,
posiblemente haxa máis mobilizacións e folgas que nunca, pero cun
carácter defensivo, para que non se lle siga degradando o seu xeito
de vida; dirixidos por sindicatos con direccións burocratizadas, que
non dan continuidade ás loitas, que perderon o seu carácter de
sociopolíticos para converterse en sindicatos de servizos.
Nestas circunstancias vai
ser moi difícil que se produzan cambios salientables a partires do
próximo proceso electoral e débese combater e denunciar a quen
afirme a posibilidade dun cambio cualitativo con só facelo de
goberno, por medio dunha nova maioría parlamentar en Galicia, e a
quen desde o poder, nos diga que “xa pasou o peor grazas as medidas
por nós tomadas, a nosa prudencia, etc e agora estamos, se nos
votades, en condicións de comezar a senda do crecemento e da
creación de emprego”. Ámbolos dous menten.
A crise estase a agudizar
e hoxe son numerosos os países da zona euro, que se atopan en
recesión e con graves dificultades; podemos falar dun novo ciclo
recesivo sen temor a trabucarnos. Os sacrificios que lle esperan ós
asalariados, de non variar a correlación de forzas, cousa difícil,
van ser moi duros. A queda da economía no estado español é
indiscutible; os peores tempos están por vir.
Tampouco hai que darlles
moito creto a quen augure modificacións importantes no panorama
social se conseguen algúns asentos no parlamento. O primeiro que
debían contestar nesta campaña é a unha pregunta sinxela: no caso
de que o PP perda a maioría que faredes cos vosos votos? E que
pensen ben a resposta, pois non todas teñen o mesmo valor.
En canto ós programas
electorais, non se pode aceptar que nos presenten un que non van
levar adiante unha vez pasado o día 21 de outubro. Hai que esixir
coherencia; sobre todo hai que esixirlla ó PP; ten a obriga de
presentar un programa de acordo ca situación actual de reforma
laboral, recortes en servizos, etc e as que vai xerar o segundo
rescate da economía e as medidas previsibles que van tomar sobre
pensións, seguro de paro, etc. E digo ó PP, pois as medidas xa as
coñecen, só esperan para aplicalas que finalicen os dous procesos
electorais; Rajoi e Feijoo non poden dicir que teñen que pensar
sobre estas cuestións; esta decidido o rescate e as medidas e o seu
programa debe recollelas, por moi antipopulares que sexan. Non me
canso de repetilo, o programa presentado e levado a cabo é o que da
lexitimidade a un partido; presentar un programa e tiralo ó lixo ó
día seguinte das eleccións, quítalle toda a lexitimidade a un
partido gañador e iso é o que vai facer Feijoo se gaña, que é o
que fixo Rajoy e con anterioridade Rodríguez. Por iso hai que
esixirlle ós que se presenten, que na campaña se comprometan, aínda
que pareza papel mollado, a convocar un referendo de carácter
vinculante cando se aproben medidas que non figuraban no programa
electoral.
E a mesma esixencia co
PSOE e o BNG, cuxa permanencia no goberno galego durante catro anos
foi decepcionante. Como escribín no anterior artigo do blog, que non
nos veñan agora cun programa de defensa do estado de benestar,
propostas que non defenderon nin cando estiveron no Goberno
Autonómico, nin desde os Concellos e Deputacións.
E a mesma esixencia para
os que se presentan como “anticapitalistas”; hai que esixirlles
que o sexan, que presenten un programa onde atopemos elementos que
permitan inicia-la marcha cara a outro sistema. Pero que non tenten
enganar, o socialismo non é o que chaman “capitalismo de faciana
humana”; ese conto morreu, deben enfrontarse á realidade.
O mesmo que se debe
enfrontar o PP e Feijoo, pois o balanzo destes anos non permite falar
dunha Galicia idílica; a que nos quere amosar Feijoo esta fora da
realidade; esta pola contra, é moi difícil para @s asalariad@s
galeg@s, a grande maioría da sociedade.
A pesares de todas as mentiras do PP a realidade é testana e amósase
todos os días ca súa crueza: Cun paro no 20 %, moi preto de 300.000
traballador@s, con provincias que o superan e máis do dobre entre
@s moz@s, obrigando a cerca de 20.000 a
marchar cada ano á emigración; 100.000 familias sen recibir salario
algún; cun sector agrario con graves dificultades, o mesmo que o
pesqueiro; cos estaleiros sen carga de traballo; cunha empresa como
Alcoa ameazando con marcharse, e un sector financeiro ou na quebra ou
en mans alleas a Galicia; con miles de pequenos comercios pechados
nestes anos e tamén outros miles de aforradores afectados polas
“accións preferentes”; cunha deterioración moi profunda de
servizos fundamentais para a sociedade, como sanidade e educación,
grazas ó interese do PP polo déficit presupostario e as
privatizacións, partido que non tivo inconveniente no seu día en
aprobar obras faraónicas como a chamada cidade da cultura”, os
dous superportos, separados por unha distancia moi cativa, de Ferrol
e Coruña, ou o AVE, panacea de todos os nosos males, enorme gasto
superfluo, cando non temos nin dobre vía electrificada, un tren de
vía estreita polo norte en estado terminal e sen completar as
necesarias conexións interiores e co norte de Portugal. Así, como
no século XIX, cando o estado era centralista e todo “solucionábase”
en Madrid, o deseño do AVE segue a se-lo. E ademais competirá cos
tres aeroportos galegos, hoxe con enormes dificultades de
subsistencia. Todo un exemplo de planificación!!. Sen esquecer os
centos de “asesores” que os partidos que gobernan as institución
contratan, creando unha especie de “administración paralela”,
custosa e ineficaz.
Así pois estas eleccións
autonómicas se van levar a cabo nunhas condicións de ofensiva do
capital, de retroceso e recorte nos dereitos e liberdades da grande
maioría da sociedade, polo que con seguridade as políticas
neoliberais seguirán a ser as maioritarias no novo parlamento
galego, con independencia das siglas que o dominen, o que nos permite
pensar que desde Galicia non se vai facer moita oposición ás
decisións que se aproben nas institucións da administración
central do estado español, na UE e o FMI.
Pero tod@s
aquel@s que non xogamos un papel partidista nestas eleccións, e
sendo conscientes de que a veciñanza estará máis pendente das
mensaxes, de todo canto se diga, tamén temos un papel: combater
ideoloxicamente ós defensores do capitalismo, defender a
reconstrución da esquerda, marcando algúns fitos dese difícil
camiño, e orienta-lo voto, que o meu entender debe ser ou branco ou
nulo, mellor o primeiro como xa expliquei en repetidas ocasións. E
temos poucos instrumentos para traballar, pero algúns hai, para
levar adiante estes obxectivos; sabendo que os resultados van ser moi
modestos, pero hoxe ninguén que se considere de esquerdas, pódese
dar un descanso.
En Galicia no mes de
setembro de 2012
No hay comentarios:
Publicar un comentario