Carlos Dafonte
DÍA 1.
1924. O
capitán do exército brasileiro, Luís Carlos Prestes sublévase en
Rio Grande do Sul contra a oligarquía gobernante e pola
democratización da vida política; despois de rompe-lo cerco do
exército e de xuntarse con outros grupos rebeldes, a coñecida como
“Columna Prestes”, inicia o seu camiño tentando sublevar a
diferentes estados. Esta columna percorrerá, durante dous anos e
cinco meses, máis de 25.000 quilómetros, a traveso de 13 estados
brasileiros e Paraguai, enfrontándose con éxito ó exército
federal, ós exércitos dos terratenentes e a policía. Ó non
conseguir unha sublevación masiva contra do goberno reaccionario, a
chamada República Velha, Prestes e os seus compañeiros se exiliarán
en Bolivia. Máis tarde Prestes marcha a Arxentina onde entra en
contacto con dous dirixentes da Internacional Comunista, Rodolfo
Ghioldi e Boris Heifetz. Aí as súas ideas de cambio pasarán pola
peneira do marxismo. Con posterioridade ingresará no Partido
Comunista Brasileiro e será, durante moitos anos o seu secretario
xeral.
1949.
Proclamación da República Popular China. Ca invasión xaponesa de
China, o Partido Comunista proponlle ó Kuomitang, principal partido
da burguesía, unha alianza para expulsar ós invasores. A guerra
contra os xaponeses permite ó PC desenvolve-lo Exército Vermello e
a estratexia de guerra popular revolucionaria así como establecer
bases moi sólidas en todo o territorio.
A
partires da derrota xaponesa, o Kuomitang, coa axuda dos EEUU e
potencias imperialistas, esíxelle ó Partido Comunista a
subordinación e a entrega das armas do Exército Vermello; diante da
negativa comunista inícianse de novo as hostilidades; no ano 1948 o
Exército Vermello abandona a loita guerrilleira iniciando o
enfrontamento frontal contra o exército dos sectores capitalistas da
sociedade china, tomando cidades como Kaifen e Jinang, ó tempo que
comeza a desbandada dos exércitos contrarios. En xaneiro de 1949
toman Tianjing e Beijing, o que obriga os restos do Kuomitang a
marchar a illa de Taiwan, poñendo fin á contenda.
Do
21 ó 30 de setembro desenvolveu sesións a Conferencia Consultiva
Política do Pobo Chino, formada por 142 delegados de numerosos
partidos, organizacións, movementos e personalidades independentes,
onde só participan 16 comunistas. Esta Asemblea elaborou unha
Constitución provisoria, elixiu un Consello Gubernametal presidido
por Mao Zedons e tomou entre outras medidas a reforma agraria, a
igualdade entre mulleres e homes, púxose fin ós privilexios das
potencias imperialistas así como os feudais. O 1 de outubro, na
praza de Tiennanmen xuntáronse centos de miles para festexar a
vitoria, e Mao desde a chamada Porta da Paz Celestial da Cidade
Prohibida finalizou a súa alocución afirmando “¡¡Establécese a
República Popular China!! ¡¡ O pobo chino levantouse e xa nunca
máis vivirá axeonllado!!.
1965.
Golpe
militar en Indonesia contra o presidente nacionalista Sukarno, heroe
da independencia. O golpe foi preparado desde principios dos anos
sesenta pola administración do presidente Kennedy e o “premier”
británico Mcmillan, como revelan documentos dos EEUU
desclasificados, que contaban dentro do país co apoio dun sector dos
militares e os musulmáns. Unha vez morto Kennedy, o presidente
Johnson continuou co plan no que colaboraron ademais da CIA, o
exército, compañías petroleiras e fundacións como a Ford, The
Council on Foreing Relations (CFR), a universidade de Harvard e a
Corporación RAND; todos formaban unha especie de consello encargado
de elabora-la política respecto a Asía. Un dos principais problemas
era ó Partido Comunista de Indonesia, formado por varios centos de
miles de militantes que o situaban como o segundo máis numeroso
despois do partido de China. Era un partido cunha ampla base forxada
nas loitas pola independencia e a defensa dos máis desfavorecidos,
que entrou no goberno de Sukarno en 1963.
O
asasinato de varios xerais da extrema dereita, resultado das liortas
internas no exército, foi denunciado polo imperialismo como un
intento de golpe de estado comunista o que desencadeou o golpe
preparado pola extrema dereita, e a represión posterior. Baixo o
goberno do xeral Suharto, nos primeiros meses asasinouse a unha
cantidade próxima ó millón de militantes comunistas e as súas
familias, pobos enteiros foron arrasados, nun dos maiores xenocidios
políticos levado a cabo polo capitalismo.
A
ditadura de Suharto co apoio das potencias imperialistas, se calcula
que nas décadas de exercicio do poder, asasinou a cerca doutro
millón de opositores e invadiu Timor Oriental, antiga colonia
portuguesa, onde os asasinatos contáronse por decenas de miles.
Nas
rúas chilenas, desde meses antes do golpe militar de Pinochet,
aparecían nas paredes unha inquietante pintada, “Yakarta”, nome
da capital de Indonesia.
Día 2.
1968.
Matanza de estudantes na praza das Tres Culturas, en Tlatelolco, na
cidade de México. Este importante movemento, no que non só
participaban estudantes, débese encadrar nos producidos nunha parte
do mundo e que xenericamente se coñecen como “maio do 68”,
resposta de determinados sectores sociais ó fin da época de
expansión económica, xerada despois da II ª Guerra Mundial e a
entrada nunha onda recesiva.
Unha
manifestación con maioría de estudantes, pacífica, que demandaba
máis liberdades, nun país ditatorial, onde o Partido Revolucionario
Institucional (PRI) gobernaba, valéndose do fraude electoral, da
represión e da corrupción de todos os aparellos do estado, desde o
final da revolución na década dos anos vinte, foi atacada por un
dispositivo represivo no que participaron máis de oito mil
efectivos, entre policía, exército e a “brigada branca”, civís
que se distinguían por levar unha luva desa cor. O presidente do
país era Díaz Orgaz e o Ministro do Interior Luís Echevarría
Álvarez, que máis tarde foi nomeado presidente.
Desde
primeiros de agosto as diferentes mobilizacións en numerosos centros
de estudantes, universidades, arrabaldes, etc., frutificou na
constitución do Comité Nacional de Folga, que abranguía todo o
territorio federal e elaborou un manifesto onde se solicitaba a
liberdade para os presos políticos, a destitución de militares que
destacaran na represión levada a cabo nos meses anteriores, a
desaparición do corpo de granadeiros, deixar sen efecto varios
artigos do código penal, indemnización ás familias dos mortos e
feridos da represión das mobilizacións de xullo e o deslinde de
responsabilidades da represión dese mes entre Exército, Policía e
Granadeiros. O 27 de agosto máis de 200.000 mexicanos se
manifestaron e apousentáronse da Praza do Zócalo ata que foron
desaloxados pola policía
As
cifras oficiais da represión do día 2 de outubro foron de 50
mortos; anos máis tarde unha Comisión da Verdade presidida por Paco
Ignacio Taibo II, deu un balanzo aproximado: máis de 300 mortos,
máis de 700 feridos e os detidos superaron os 5.000.
Dúas
semanas despois destes acontecementos comezaron os Xogos Olímpicos
na cidade de México; ningún país dos chamados democráticos negou
a súa participación.
A
partires dese momento, onde quedou patente que non era posible a
expresión e a mobilización democrática, se formaron algúns
movementos guerrilleiros e comezou un período de “guerra sucia”
levada a cabo polo estado e os seus instrumentos represivos.
Día 3.
1963.
Apróbase en Cuba a Lei de
Nacionalización e Adxudicación ó Estado das Fincas Rústicas cunha
extensión superior a 5 caballerías de terra (67 hectáreas). Tamén
chamada Segunda Reforma Agraria. O obxectivo era establece-las base
definitivas sobre as que se desenvolvería a agricultura, que debía
se-lo esforzo coordinado de empresas estatais e pequenos campesiños
e non permitir a consolidación dunha burguesía agraria que poñía
atrancos á produción de alimentos, especulaba cos produtos e
utilizaba os “beneficios en fines antisociais e
contrarrevolucionarios”. Esta lei viña a completar e establece-lo
alcance da Lei de 17 de maio de 1959, primeira reforma agraria.
1965.
Fai a súa
presentación na Habana, Cuba, o primeiro Comité Central do Partido
Comunista de Cuba e fúndase o diario Granma, resultado da fusión
dos periódicos “Hoy” e “Revolución”. Os antecedentes do PC
están nas Organizacións Revolucionarias Integradas, formada en
1961, polo “Movemento 26 de xullo”, dirixido por Fidel Castro, o
“Partido Socialista Popular” (comunista) cuxo secretario xeral
era Blas Roca e o “Directorio Revolucionario 13 de marzo”
dirixido polo comandante Faure Chomón. Unha segunda etapa na
construción do partido e a creación o 26 de marzo de 1962 do
Partido Unido da Revolución Socialista de Cuba. No acto de
constitución do Comite Central, en 1965, Fidel Castro leu a carta de
despedida de Che Guevara.
Día 5.
1934.
Iníciase no estado español a
chamada “revolución de outubro”. A entrada de ministros no
goberno da república da Confederación Española de Dereitas
Autónomas (CEDA), 3 de AP e 2 do Partido Agrario, leva a un
estoupido popular sen precedentes, ante a posibilidade certa da
destrución da democracia e da propia Constitución aprobada en 1931.
Non hai que esquece-lo marco no que se produce este movemento que
máis de un cualificaron como “a primeira revolución socialista na
historia de España”; unha intensificación da loita de clases no
estado, un avance importante do nazismo e o fascismo en Europa, a
forte crise económica e social iniciada en 1929, o pulo do fascismo
e destas ideas no propio estado español e o expresado pola CEDA de
modificar unha parte importante das conquistas acadadas polas clases
populares no chamado “período reformista” da república,
1931-1033.
Socialistas,
anarquistas e comunistas forman a Alianza Obreira, consolidada en
Asturias; pero a pouca firmeza das direccións socialista e
cenetista, fai que en puntos claves como Cataluña, Madrid e Biscaia,
o movemento fracase. Moitos traballadores non están dispostos a
enfrontarse ata as últimas consecuencias a un goberno reaccionario,
por un programa, o socialista, redactado por Indalecio Prieto,
confuso, que no fondo só establecía un cambio de partido no
goberno, pero cunha política moi parecida á da dereita. O PSOE
lanzou a consigna de “folga xeral pacífica”, cando todo o mundo
esperaba unha de insurrección; en Madrid a folga mantívose ata o
día 13, pero sen dirección política, a xente volveu ó traballo;
en Cataluña a CNT non entrou na Alianza Obreira e sectores de
esquerda actuaron sometidas ós intereses da burguesía nacionalista
catalá; no exército nalgunhas prazas a situación estaba madura
para non seguir as ordenes do goberno reaccionario, pero a falla de
dirección política fixo que non apareceran todas as posibilidades
que no exército existían no caso dun proceso revolucionario global.
Só en Asturias levaron adiante o acordado: a parte máis consciente
da clase traballadora, a minería, foi capaz de transformar a
consigna de “folga xeral pacífica” nunha insurrección e tomou
en moitos lugares o poder durante 15 días. O mesmo día 5 as 98
casas cuartel da Garda Civil foron tomadas e columnas de
traballadores partiron cara a Oviedo e Xixón, onde as direccións
partidarias, ca folga pacífica, desarmaran ós traballadores. A
reacción do goberno republicano burgués reaccionario foi brutal.
Empregou para sofoca-la revolta o exército africano, regulares e
tropas mouras, ademais de policía e outras gornicións da península.
O xeral Franco, que xa “actuara” en Asturias na folga xeral de
1917, mandaba as forzas que produciron máis de 3000 mortos, moitos
asasinados despois dos combates, preto de 8000 feridos e máis de
30.000 encarceramentos.
Pero
outubro do 34 freou ó fascismo, os seus intentos de impoñerse dun
xeito pacífico, polos canles legais.
1974.
Morre en
combate contra as forzas represivas da ditadura pinochetista, Miguel
Enriquez, Secretario Xeral do Movemento de Izquierda Revolucionario
(MIR) de Chile. Tiña 30 anos e era médico. Foi localizado, xunto
con outr@s compañeir@s da organización
na rúa Santa Fé 725, na Comuna de San Miguel, unha zona
maioritariamente de esquerdas. Como dixo Armando Hart falando en nome
do Partido Comunista de Cuba, na homenaxe que se lle tributou na
Habana, “nel despuntaba un xefe de revolución”.
A
brutal policía política da ditadura, a DINA, creou unha sección
con numerosos efectivos para deter a Enriquez; detencións de
“miristas” e torturas bestiais, permitiron coñecer algúns
datos, cor do coche e modelo no que se trasladaba, zona aproximada
onde vivía, etc.
Na
noite do día 4 de outubro levouse a cabo unha xuntanza entre
Enriquez, Humberto Sotomayor, Jose Bordas Paz, responsable de Forza
Central, brazo armado do MIR e Carmen Castillo Echeverría, dirixente
da organización e compañeira do primeiro. A unha do mediodía a
DINA completa un primeiro cerco, do que Sotomayor e Bordas conseguen
escapar. Carmen Castillo é ferida e Enriquez morre. Sotomayor
exiliase nunha embaixada e Bordas ferido e detido o 5 de decembro e
morre no hospital da Forza Aérea de Chile, despois de ser torturado.
Día 8.
1906.
Entre
os días 8 e 16 de outubro de 1906 celebrouse na cidade francesa de
Amiens o XV Congreso Nacional da Confédération Générale du
Travail. A CGT francesa era unha organización sindical fundada en
Limoges en setembro de 1895, na que exercían unha destacada
influencia os anarquistas, entre os que destacaba Fernand Pelloutier,
inspirador en 1892 das Bourses du Travail. Esa orientación púxose
de manifesto en 1906, cando o citado congreso aprobou unha
resolución, coñecida popularmente como Charte d'Amiens, que sentaba
os principios do sindicalismo revolucionario de inspiración
anarquista: o anarcosindicalismo. Animadas por estes mesmos
principios, en decembro de 1922, organizacións sindicais europeas e
americanas reconstruíron en Berlín a Asociación Internacional de
Traballadores (AIT), continuadora da Primeira Internacional.
Na
resolución establécense entre outras afirmacións:
“O
congreso confederal de Amiens confirma o artigo 2 dos estatutos
constitutivos da CGT: "A CGT agrupa, fóra de toda escola
política, a todos os traballadores conscientes da loita que debe
levarse a cabo para que desaparezan o salario e a patronal".
O Congreso considera que esta declaración é un recoñecemento da loita de clases que opón, no terreo económico, os traballadores en oposición a todo xeito de explotación e de opresión, tanto material como moral, executadas pola clase capitalista contra a clase obreira.
O Congreso considera que esta declaración é un recoñecemento da loita de clases que opón, no terreo económico, os traballadores en oposición a todo xeito de explotación e de opresión, tanto material como moral, executadas pola clase capitalista contra a clase obreira.
O
Congreso confirma esta afirmación teórica cos puntos seguintes:
Na
tarefa de reivindicación cotiá, o sindicalismo persegue a
coordinación dos esforzos obreiros, o incremento do benestar dos
traballadores conseguindo melloras inmediatas, como a mingua das
horas de traballo, o aumento dos salarios, etc
Pero
esa tarefa non é máis que unha das vertentes do sindicalismo; tamén
loita pola emancipación completa, que non se pode realizar máis que
expropiando á burguesía; preconiza como método de acción a folga
xeral e considera que o sindicato, hoxe grupo de resistencia, será
no futuro grupo de produción e distribución, a base da
reorganización social.
O
Congreso declara que esa dobre tarefa, cotiá e de futuro, xorde da
situación dos asalariados que pesa sobre a clase obreira e fai que
todos os traballadores, calquera que sexan as súas opinións, ou as
súas tendencias políticas ou filosóficas, teñan como deber o
pertence-lo sindicato.
Como
consecuencia o Congreso afirma a enteira liberdade do afiliado para
participar fora da agrupación sindical, cas formas de loita que se
correspondan ca súa concepción filosófica ou política,
limitándose a pedirlle en reciprocidade, que non introduza no
sindicato as opinións que profese fora do mesmo.
No
referente ás organizacións, o Congreso declara que, co fin de que o
sindicalismo acade a súa máxima eficacia, a acción económica
débese exercer directamente contra a patronal, non tendo que
preocuparse as organizacións confederais, en tanto que agrupacións
sindicais, dos partidos e as seitas, que por fora e ó seu lado,
poden perseguir, en liberdade total, a transformación social”.
Día
9.
1967.
É asasinado en Bolivia Ernesto
Guevara de la Serna, máis coñecido como Ché. O
día anterior fora capturado ferido na quebrada do Yuro polo exército
boliviano; pasou a noite nunha construción que facía as veces de
escola na Higuera, e foi asasinado despois de ser interrogado por un
axente da CIA. Dirixía o Exército de Liberación Nacional de
Bolivia do que formaban parte bolivianos, cubanos, peruanos e
arxentinos, que tentaba ser unha organización político-militar para
expandir o movemento guerrilleiro polo cono sur do continente. O
lugar prefixado para inicia-lo foco guerrilleiro era a rexión
oriental de Nacahuazú para onde saíran a principios de ano; lugar
estratéxico desde onde é factible trasladarse pola selva ó norte
arxentino, Paraguay e Brasil. Dividira o grupo en tres, unha
vangarda, formada por combatentes experimentados, un centro que
comandaba o propio Ché e unha retagarda.
O
obxectivo, como o expresa o xeral de brigada cubano Harry Villegas
(Pombo na guerrilla boliviana, compañeiro do Che na Serra Maestra
cubana e no Congo) era “crear un movemento revolucionario amplo que
se nutrira de todos os homes honestos dispostos a loitar por un ideal
de xustiza social...non só en Bolivia, senón tamén na súa
proxección continental.”
Día
13.
1960.
Son nacionalizadas en Cuba a
banca e máis de 380 grandes empresas industriais, comerciais e
centrais azucreiras.
Día
14.
1936.
Chegan ó estado español os
primeiros grupos de Brigadas Internacionais, para defende-la
república ameazada pola sublevación fascista. Instálanse
na provincia de Albacete. A sé
central de recrutamento estaba en París, controlada polo Partido
Comunista Francés. As primeiras brigadas que se formaron foron a
XI, XII e XIII, maioritariamente por franceses, belgas, italianos e
alemás. A súa creación partiu dun acordo do Secretariado da
Internacional Comunista de 18 de setembro de 1936.
Pero
xa había voluntarios loitando ó lado da república; en primeiro
lugar moitos exiliados italianos e alemás que fuxiran do fascismo e
do nazismo, entraron en combate desde o primeiro momento; tamén
participantes da Olimpíada Popular que se celebraba en Barcelona,
organizada por xentes de esquerda e como alternativa ás oficiais que
se celebraban no Berlín nazi. Moitos atletas participaron en
Barcelona para axudar a sofoca-la sublevación fascista e ó
austríaco Mechter, que morreu o 19 de xullo, se lle considera como o
primeiro brigadista morto. O “bautismo de guerra” o recibiron as
Brigadas Internacionais, a partir do 4 de novembro na defensa de
Madrid.
A
maioría eran comunistas, pero tamén había socialistas, anarquistas
e xente progresista. Morreron, ata a súa disolución preto de
15.000, dun número aproximado de 50.000 inscritos; nunca houbo máis
de 20.000 no territorio do estado español.
1960.
Aprobase
en Cuba a Lei Constitucional de Reforma Urbana que quedou engadida
con forza e xerarquía constitucionais, por medio dunha disposición
final.
Día
16.
1934.
Iníciase
en China a “Longa Marcha”. O Partido Comunista de China
establecera unha República Soviética na provincia de Jiangxi, con
capital en Yudu. Alí atopábase o grupo principal do Exército
Vermello, con Mao Zedons e Zhou Enlai, os “28 bolxeviques” e o
alemá Otto Braun, como xefes políticos máis importantes. A
presión do exército do Kuomitang, obriga a emprender o que se
coñece como Longa Marcha do Exército Vermello cara a provincia de
Shaanxi, no norte, que se atopaba controlada tamén polos comunistas.
O percorrido levado a cabo polo Primeiro Exército Vermello foi de
máis de 12.000 quilómetros e finalizou o 19 de outubro de 1935.
Pero
outros dous grupos do Exército Vermello tamén emprenderon desde
lugares diferentes, a marcha cara a esta provincia, o Segundo
dirixido por He Long e o Cuarto dirixido por un dos principais
líderes políticos comunistas, Zang Guotao. Ata outubro de 1936 non
chegará o grupo de He Long.
A
marcha foi moi penosa, tendo que derrotar o Primeiro Exército, os
catro aneis tendidos polo exército do Kuomitang a redor do Soviet de
Jiangxi, fundado por Mao Zedong, co obxectivo de estrangulalo
economicamente. A principal batalla librada foi a do rio Xiang, onde
os comunistas perderon moitos efectivos, pero conseguiron cruzalo.
Non
hai que esquecer que na marcha do Primeiro Exército, ademais dos
homes armados marchaban miles de militantes, administrativos do
antigo soviet e ata levaban unha biblioteca, a de Ruijin, asi como
aparellos médicos e toda outra serie de cousas heteroxéneas; pódese
dicir que era unha república soviética itinerante, na busca dun
territorio.
Cando
se inicia a longa marcha, o grupo coñecido como os “28
bolxeviques”, xoves revolucionarios formados en Moscova,
desprazaran a Mao da dirección política, en quen non tiña moita
confianza a URSS. Mao gañará o seu prestixio como estratega militar
nesta Marcha, que o catapultará cara ó poder, despois da xuntanza
dos principais dirixentes comunistas na cidade de Zunyi os días 15 e
16 de xaneiro de 1935.
1953.
Fidel
Castro pronuncia na súa defensa, diante do tribunal da ditadura que
o xulga polo asalto ó Cuartel Moncada, a argumentación que
finalizará ca celebre frase “¡¡A historia me absolverá!!”.
Día
18.
1850.
Nace
no Ferrol Pablo Iglesias, no seo dunha familia moi humilde; o pai era
peón municipal e morre cando Pablo ten nove anos, momento no que
abandona os seus estudos e se traslada, xunto ca súa nai e o seu
irmán a Madrid, se di que facendo a viaxe a pe e tirando dun carro
cas súas pertenzas. O familiar en cuxa casa ían ser acollidos
falecera e quedan desamparados, polo que un ano despois da súa
chegada, a nai que adicábase e a pedir esmola polas rúas, ante a
imposibilidade de manter os seus fillos, os mete no Hospicio de San
Fernando. Pablo completará os estudos de primaria e aprenderá o
oficio de tipógrafo, a partires de 1861, traballando no periódico
matutino “La Iberia”, que se elaboraba no hospicio e cuxo
propietario tentará adoptalo.
O
23 de maio de 1863, é dado de baixa no hospicio ó escapar cando xa
tiña a habilidade necesaria no seu oficio como para manter a súa
familia, entrando a traballar de aprendiz na imprenta do Diario
Universal, na rúa San Bernardo fronte a Universidade. No chamado
sexenio revolucionario, 1868-1873, se apunta na sección de
tipógrafos da Federación Madrileña da Asociación Internacional de
Traballadores e comeza a súa formación autodidacta.
O
26 de xuño de 1870 os tipógrafos madrileños o elixiran, xunto con
outros dous compañeiros para o Consello Local da AIT o que lle
traerá como consecuencia, persecucións e despidos; un ano despois
escrebe a primeira colaboración nun periódico, un artigo contra a
guerra e no ano 1874, será elixido para a presidencia da Asociación
do Arte de Imprimir.
Na
clandestinidade inicia o proceso de crear un partido de traballadores
que culminará o 2 de maio de 1879 ca fundación do PSOE, na taberna
“Casa Labra” no barrio de Tetuán.
Funda
“El Socialista”, revista obreira cuxo primeiro número aparece o
12 de maio de 1886. En !888 fundou o sindicato UGT accedendo á
presidencia un ano máis tarde. No mesmo ano asiste ó congreso
fundacional da II ª Internacional como voceiro do PSOE.
En
1905 foi elixido concelleiro en Madrid e en 1910 foi o primeiro e
único deputado socialista, en alianza cos republicanos.
Faleceu
o 9 de decembro de 1925.
1854.
Nace en Praga Karl Kautsky. Desde moi novo interesouse polas
ciencias sociais e despois de facer amizade con Marx, ingresou en
1875, no Partido Socilademócrata Alemán. Máis tarde actuou como
secretario de Federico Engels e desde 1883 dirixiu a revista teórica
Die Neue Zeit ,“Os novos tempos”, que unha vez creada a II ª
Internacional se converte no seu órgano máis influente. Foi
coautor xunto con Bebel e Berstein do Programa de Erfurt do SPD, moi
criticado por Engels, pero que se converteu na pedra angular, durante
moitos anos, dos programas socialistas.. Tra-la morte de Engels en
1895, converteuse na máis importante figura da socialdemocracia,
xunto con Bebel e consideróuselle representante, durante algúns
anos, da ortodoxia marxista dentro da Internacional. Enfrontouse
dentro da organización a á dereita, reformista, de Berstein e a
esquerda revolucionaria, dirixida por Rosa Luxemburgo e máis tarde
con Lenin, a quen o seu libro “A ditadura do proletariado”, lle
inspirou o traballo “A revolución proletaria e o renegado
Kautsky”. Tamén recibiu a resposta de Trotski pola súa obra
“Terrorismo e Comunismo”.
Na
I ª Guerra Mundial, tentou manter unha posición centrista entre os
partidarios da guerra, a maioría da II ª Internacional e a minoría,
representada por Lenin e Rosa Luxemburgo; por ese motivo foi
cofundador do Partido Socialdemócrata Independente (USPD), polo que
foi apartado da dirección da revista. Rematada a guerra foi
viceministro de asuntos exteriores, no goberno do SPD e
corresponsable do fracaso da revolución; máis tarde abandonou a
socialdemocracia, asentándose primeiro en Viena, máis tarde en
Praga, cando se produciu a anexión de Austria polo nazismo alemán,
e por último en Amsterdam onde falece o 17 de outubro de 1938.
Día
19.
1960.
Os EEUU comezan o bloqueo de Cuba, que con diferentes gradacións
continúa na actualidade, nun intento de afoga-la revolución e
poñerlle fin.
Día
20.
1944.
Guatemala. A folga xeral obriga á renuncia do ditador Jorge
Ubico, quen deixa no seu lugar a outro xeral, Federico Ponce, que
ten que renunciar despois meses de mobilizacións e loitas. Este
movemento foi encabezado por Jorge Torriello, comerciante, e os
militares o maior Javier Arana e o capitán Jacobo Arbenz, coñecido
como “o soldado do pobo”, quen máis tarde, en 1950, chegará á
presidencia.
Día
22.
1865.
O traballador do tabaco asturiano Saturnino Martínez, funda en
Cuba o que é o primeiro periódico obreiro da illa, “La Aurora”
de periodicidade semanal. Os tabaqueiros, como explica Fernando
Ortiz, foron os primeiros en establecer organizacións clasistas,
como a “Sociedade de Socorros Mutuos de Artesáns de La Habana”,
de 1865 ou, tamén do mesmo ano, “La Fraternal de Santiago das
Vegas”.
1962.
En medio da chamada “crise dos mísiles”, o presidente dos
EEUU Kennedy establece o bloqueo naval de Cuba.
Día
23.
1923.
Sublevación obreira e popular
en Hamburgo, organizada polo Partido Comunista de Alemaña (KPD), que
tentaba crear unha república soviética no estado. O exército
alemán consegue derrotar definitivamente a sublevación o día 26.
Esta sublevación formaba parte
dun movemento máis xeneralizado que non se produciu pola negativa do
Partido Socialdemócrata a chamar á folga xeral na asemblea obreira
celebrada en Chenmitz. Nos estados de Sajonia e Turingia os
comunistas entraron nos gobernos; a idea do KPD era chamar desde os
mesmos á insurrección e entregar armas ós traballadores, pero o
goberno presidido polo socialdemócrata Ebert, abortou esta intentona
enviando tropas e expulsando ós comunistas dos gobernos. Outubro de
1923 marca a derrota dos traballadores e da revolución en Alemaña,
cas consecuencias e repercusións que este feito tivo para a marcha
da revolución socialista mundial.
1965.
Morre loitando contra o exército o revolucionario peruano Luís
de la Puente Uceda. Dirixía unha das frontes que establecera no país
o Movimiento de Izquierda Revolucionaria (MIR), o Pachacútec, que
operaba na zona de Mesa Pelada, Cuzco. O exército fixo desaparece-lo
seu cadaver. Nacera o 1 de abril de 1926 en Santiago de Chuco.
Día
24.
1938.
Morre José Aguirre Gainsborg, fundador do Partido Obreiro
Revolucionario de Bolivia. Nacera o 8 de xullo de 1909 en Nova Iorque
onde o seu pai exercía labores consulares. Como estudante de Dereito
na universidade de Cochabamba, tivo un papel moi activo nas loitas
pola reforma universitaria e nesta época entra en contacto co
marxismo. A finais da década dos anos vinte era un dirixente
sindical de Cochabamba. Durante a Guerra do Chaco marchou exiliado a
Chile e entrou a formar parte do Comité Central do Partido Comunista
de Chile, o que permite afirmar que posiblemente fora un dirixente do
que se chamaba en Bolivia o Partido Comunista Clandestino. En Chile
vai participar na batalla ideolóxica entre, simplificando,
trotskistas e stalinistas e intégrase na Oposición de Esquerdas
polo que é expulsado do Partido Comunista de Chile en xullo de 1933.
Funda Esquerda Boliviana, que xunto co Grupo Tupac Amaru e outros
grupos e marxistas bolivianos, fundan en xuño de 1935 en Córdoba,
Arxentina, o POR, partido defensor das teses rotskistas.
Día
28.
1959.
Morre en accidente de aviación o comandante Camilo Cienfuegos,
un dos heroes da revolución cubana.
Día
29.
1918.
Iníciase a sublevación dos mariñeiros da escadra alemá da
base naval de Wilhelmshaven, que permite a proclamación da República
Soviética en Kiel, un territorio que na actualidade pertence o
estado de Schleswig-Holstein; na noite do 29 ó 30 de outubro de
1918, as dotacións de varias naves de guerra alemás sublévanse,
deteñen ós oficiais e reciben a solidariedade de mariñeiros
desembarcados e obreiros dos estaleiros. O día 4 de novembro elíxese
un Consello presidido polo fogueiro Kart Artelt. O exército enviado
para somete-los sublevados confraterniza con eles. Seguindo o exemplo
do acontecido en Kiel, fórmanse Consellos Revolucionarios en
numerosas cidades costeiras así como en Bremen, Brunswick,
Hannover, Francfórt, Múnich onde un Consello de obreiros e soldados
obriga ó último rei de Baviera a abdicar e Kurt Eisner do USPD,
Partido Socialdemócrata Independente de Alemaña, escisión do SPD
nacido en 1915, proclamou a república.
Día
30.
1910.
Iníciase o Congreso de Solidariedade Obreira Rexional de
Cataluña que finaliza o 1 de novembro ca fundación da Confederación
Nacional do Traballo (CNT), o maior sindicato ata finalizar a guerra
civil, de carácter maioritariamente anarcosindicalista. No congreso
discutíronse tres opcións, entrar na UGT, sindicato socialista,
adopción da denominación CGT, ou formar unha Confederación
Nacional que en opinión da maioría era o que quería a clase
traballadora. Segundo Gómez Casas, a grande maioría do sindicato
vai a estar formada polos grupos e sociedades sindicalistas
revolucionarias e ácratas, descendentes da Primeira Internacional,
que desde había decenas de anos atopábanse dispersos, en segundo
lugar unha corrente socialista encabezada por Fabra e Rivas, amigo
íntimo de Jean Jaurés e colaborador en París de L' Humanité, e en
terceiro, unha certa presencia do republicanismo radical.
Das
124 sociedades obreiras que participaron, Cataluña con 67 era a que
tiña máis peso seguida por Andalucía con 25, seguidas de Asturias,
Galicia e o País Valenciano. O Congreso defendeu a táctica da
“acción directa”, a xornada de oito horas, a defensa dos
inquilinos fronte os propietarios e se considerou que a folga xeral
só podía ser revolucionaria.
Os
asistentes recibiron un saúdo de Anselmo Lorenzo un dos
participantes na asemblea que permitiu organiza-la AIT no estado
español, na década dos anos 70 do século anterior.
1966.
Comeza a folga da empresa “Laminaciones de Bandas en Frío”
en Echévarri, Biskaia, a máis longa das producidas durante o
franquismo; durou ata o 20 de maio de 1967. As causas foron a rebaixa
salarial e o aumento do ritmo de traballo. O longo do conflito @s
traballador@s utilizaron medios
legais e ilegais, como peches, no comedor da empresa, en igrexas e
manifestacións. Dos 960 empregados, máis de 800 participaron
activamente. A solidariedade ca loita foi moi importante tanto no
estado español como a nivel internacional.
A
folga tivo un punto de inflexión no despido de 33 traballadores e a
manifestación do 4 de abril de 1967, en Bilbao, que contou cun
enorme número de participantes e accións de solidariedade en
numerosas empresas o que levou á ditadura a decreta-lo estado de
excepción e a empresa a traer esquirois, quitarlle o seguro médico
ós folguistas, substituído por médicos voluntarios solidarios, e a
ameazar a máis de 450 familias con ser expulsadas das súas
vivendas, que eran propiedade da empresa. Co estado de excepción,
suprimíronse as poucas garantías da ditadura e centos de obreiros
foron detidos e desterrados a outras provincias. A folga
desconvocouse o 20 de maio de 1967. A folga de Bandas converteuse nun
símbolo da loita obreira, contra a falla de dereitos e liberdades.
No hay comentarios:
Publicar un comentario