Carlos Dafonte
Iníciase o ano 2016 co
deterioro da situación económica.
Pechamos a nivel económico o ano 2015, no medio dos debates e da
aparición de diferentes estudos que a nivel internacional falaban de atoparnos
no que Alvin Hansen chamou hai moitos anos, o “estancamento secular”. As
medidas económicas que sempre deran resultado en tempo de crise, agora non o producen, diante da incredulidade
de moitos economistas; e as perspectivas do ano recen iniciado non son boas; só
dous datos para “abrir boca”: nos 10 primeiros días do mes de xaneiro as bolsas
mundiais perderon 4 billóns de dólares e a mediados de febreiro, as perdas
elevábanse a 16 billóns.
No meu anterior artigo sobre o tema, “De novo o debate sobre o
“estancamento secular” da economía capitalista”, publicado o 4 de decembro,
citaba a algúns dirixentes económicos mundiais, mellor dito, a algúns
persoeiros que ocupan cargos en organismos económicos, amosa-la súa
incapacidade para explicar o que está a acontecer; supoño que a evolución da
economía nestes meses transcorridos dende aquela data, aínda os debe mergullar
máis no desacougo.
Xa nos meses anteriores a finais de ano, diferentes xestores de institucións burguesas, como Christine Lagarde ou Jacques Atalí, expresaron “razóns para amosar inquietude pola situación económica” a primeira, e con maior contundencia por parte do segundo, “o mundo acércase a unha grande catástrofe económica”.
Michael Husson afirmaba tamén a finais do ano pasado, que a conxuntura
viña marcada a) pola ralentización dos países emerxentes, o que b) trae consigo
a queda dos prezos das materias primas situación que se transmite ós países
avanzados; c) o comercio mundial tamén se ralentiza ó mesmo ritmo que o PIB
mundial; d) a zona euro rexistra unha recuperación moi cativa e desigual; e)
nos EEUU e no Reino Unido o crecemento, no caso do primeiro tamén tende a
ralentizarse, e no segundo é artificial; f) na esfera financeira a
“flexibilidade monetaria” alimenta a burbulla de activos, en vez de facer
avanza-lo investimento produtivo, que sofre un importante estancamento. Conduce
tamén a unha redución dos “tipos de interese” que na realidade non permitiu a
recuperación do investimento que é a cuestión clave para a recuperación.
A realidade é que as empresas diante da falla de mercado, de consumo e
de beneficios, non invisten, “fan caixa”, multiplican fusións e adquisicións,
distribúen algúns beneficios, pero pouco máis.
Pero finalizamos o ano 2015, con declaracións de dirixentes políticos e
representantes da oligarquía do estado, sen que se saiba moi ben a razón como
non sexa que son posibles novas eleccións nun curto espazo de tempo, cheas de
confianza nunha recuperación económica sobre todo “polas boas perspectivas” que
se anunciaban nos EEUU, que polo freo ó crecemento e a implantación dun novo
modelo produtivo en China que actuou de locomotora da economía mundial nestes
anos de crise, xogaría o papel que agora
abandonan os chinos.
Pois ben os primeiros datos que chegan da outra ourela do Atlántico,
deixan en “augas de fregar” as optimistas previsións. O ano 2015 confírmase
como o peor ano para os beneficios empresariais dende o 2008, co sector
enerxético á cabeza; a esta situación hai que engadir que catro estados
entraron en recesión, Alaska, Dakota do Norte, Virxinia e Wyoming, ós que se
unirán cando se coñezan as cifras oficiais, os de Luisiana, Novo México e
Oklahoma.
Así mesmo outra realidade planea sobre a primeira potencia militar do
planeta, a débeda, hoxe de 18’5 billóns de dólares e que segundo os expertos
para o ano próximo acadará a cifra dos 20 billóns. Pero cada ano que os seus
orzamentos teñen déficit, cun mecanismo que explicaba hai un tempo Rodolfo
Bueno en Rebelión, en vez de corrixilo “apretándose o cinto”, o banco privado,
si privado, aínda que a maioría dos norteamericanos non o saiban que é a FED,
emite dólares que presta ó goberno, ¡¡¡un enorme negocio!!! que lle paga con
bonos do Tesouro que a FED coloca na banca mundial onde invisten numerosos
países nunha actividade “cuasi obrigatoria”, polo que esta débeda medra sen fin
e sen que nunca poida ser pagada.
Cando explotará esa burbulla? A presidenta da
FED, o banco privado que sempre se pensa que é público, a señora Yellen,
respondeu sobre este extremo: “incluso despois de que se introduciran as
restricións lexislativas, conservase a probabilidade de que a situación se
descontrole, sen que nos demos conta. Será un grande problema para nós e non
esta claro que facer con elo”. Declaracións que corroboran as de Jack Lew,
encargado do Departamento do Tesouro que afirmou “Un incumprimento de pagos non
tería precedentes e constituiría unha catástrofe en potencia(...) Os efectos
indirectos negativos poderían repercutir en todo o mundo”. O que explica os
debates tan duros que se levaron a cabo nas institucións lexislativas
norteamericanas para incrementa-lo teito da débeda, para evitar que o país
entrara en suspensión de pagos hai uns meses.
No “libro Beige” da Reserva Federal, FED, elaborado para os 12
distritos no que esta institución divide
o territorio do país, aparecido a
principios de ano, cualifica o crecemento no de Boston de “alentador” e
“esencialmente plano” o de Nova Iorque e Kansas. Stephen Guilfoyle, director de
operacións no NYSE de Deep Value afirmaba a principios de ano que “a economía
non se atopa nun punto saudable”; “a xente non compra, a distribución é mínima,
a capacidade industrial languidece, os investidores refúxianse nos Bonos do
Tesouro, a medida que estamos a sufrir unha estampida da renda variable” e
seguiu afirmando, “e moi posible que vexamos entrar en recesión á economía dos
EEUU neste ano. A actividade manufactureira e o sector enerxético teñen
colapsado e non apoian os empregos que solían rexistrar. A taxa de paro ten
caído, pero a calidade dos empregos non facilita o crecemento da economía. A
fortaleza do dólar chega nun momento no que as empresas de pequena e mediana
capitalización non logran levanta-la cabeza; temos moitas sinales que apuntan
cara a unha economía feble”
Por outra banda a principios de ano, o índice manufactureiro Empire
State do distrito de Nova Iorque, contraeuse ata os -19’4 dende os -6’3
rexistrados en decembro; a lectura máis baixa dende o 2009, o punto máis
elevado da recesión.
Podíamos seguir dando toda outra serie de datos negativos da economía
deste país, agás a venda de coches e millas conducidas que son positivos; pero
a realidade é que como reflicte a propia sondaxe de Bloomberg realizada a
principios de ano, corrobora a opinión de que a primeira potencia mundial pode
entrar en recesión este ano.
Sen perspectivas de saída
para @s traballador@s do estado.
Polo tanto sen China e outros BRICS como Brasil, que tiren da economía,
cos EEUU nunha situación difícil, a economía alemá con graves problemas nos
seus bancos, as perspectivas para @s traballador@s do estado español non deben
ser de esperar que a “troika”, FMI, UE e BCE, poñan fin a súa política
austericida e que partidos como PSOE, PP,
partidos do réxime, vaian a levar a cabo unha política rupturista cas
políticas que a oligarquía europea ten pulado nestes anos de crise.
Neste senso considero que son equivocadas as pretensións e chamamentos
constantes, de IU e Podemos de que o PSOE pode “xirar á esquerda”; terían que
explicarnos que entenden eles polo xiro á esquerda; ó mellor confunden a
esquerda con progresismo. No caso de axudarlle ó PSOE a chegar á presidencia do
goberno, serán cómplices e responsables das políticas ditadas pola “troika”,
que vai levar adiante; o PSOE é un partido burgués, e que ninguén tome este
apelativo como un insulto a un partido que se autotitula “obreiro” e
“socialista”, senón como unha realidade obxectiva: non queren que o modo de producción
capitalista deixe de ser determinante na formación social española; é dicir
onde un sector da burguesía é hexemónica, a clase dominante. Polo tanto dende
esta perspectiva é un partido da dereita progresista que como as meigas,
“haila”, e que nunca vai rachar cos poderes económicos, os mercados, os
banqueiros, o ibex 35, a monarquía. Son todos eles quen o manteñen cos seus
cretos bancarios, cas campañas que no seu favor fan nos medios da súa
propiedade, non hai máis que ver a campaña actual a favor da investidura de
Sánchez de El País e a SER; non hai máis que apreciar como a oligarquía premia
ós exministros e exdirixentes do PSOE que lle serviron fielmente, con consellos
de administración e importantes soldos, as chamadas “portas xiratorias”.
O PSOE é ademais o xenuíno partido do réxime nado o ano 78, o que os
gobernos “felipistas” foron construíndo, comezando polo estado, que permitiu a
impunidade en base ó pacto cos poderes económicos, a igrexa e o exército; e
quen pacte con el tamén se fai cómplice dese réxime, que tanto Podemos como IU
din querer poñer fin. O PSOE só modificará aqueles aspectos do mesmo que non
son importantes e cando se atope na presidencia do goberno, sempre poderá
deixar a un lado a quen o axudou a conseguila, e terá o apoio, se os poderosos
o precisan, do PP e C’s.
Os medios de comunicación levan meses tentando convencernos de que é bo
para a sociedade o que máis beneficie ó réxime, interpretando fraudulentamente
que é o que os españoles queren despois dos resultados electorais últimos: que
se faga un pacto. Pois non, o que os votantes dixeron , aínda que non se
atreveron a levar o seu devezo ata as últimas consecuencias, é que están fartos
do PP e do PSOE e por iso os castigaron facéndolles perder un montón de votos e
representantes nas Cortes. E con esa mensaxe clara e nidia, a esquerda non pode
poñer a un deles á fronte do goberno. Iso será traizoa-lo voto recibido.
Pero a esquerda tampouco debe garantir a gobernabilidade do réxime nin
do seu sistema político. Quen o debe garantir é a dereita, PP-PSOE, pero si o
fai, ca grande coalición, perde forza a ficción ca que tiveron nunha confusión
constante a unha parte importante do electorado durante estes anos, onde un era
a dereita e outro a esquerda, que tantos froitos lle deu ó poder económico.
E que pode facer a esquerda nas Cortes?. Para clarificar, eu entendo
que a esquerda hoxe, aínda que había moito que matizar, son aquelas forzas
políticas e organizacións que nas Cortes, se corresponden cos representantes de
IU, Compromís, Podemos, En Mareas e os de Podem en Cataluña. Supoñamos que é así, aínda que, como xa dixen, é moi
matizable; partindo desa base, nunca a
esquerda tivo tanta presencia nas Cortes. O primeiro que non deben facer é
afortala-lo bipartidismo que sufriu, como xa sinalei, unha importante derrota
nas eleccións pasadas e que ca política equivocada de pactos manifestada nestes
meses, é posible que consiga recuperarse.
E a pesares da presión dos máis importantes medios de comunicación, que
é moita, e que xoga nestes momentos moi forte diante da perspectiva de que o
réxime sega co seu deterioro nun dos seus alicerces fundamentais, o
bipartidismo, a esquerda debe tentar por todos os medios inicia-la construción
nas institucións e na rúa, da alternativa que se debe atopar nas antípodas dun pacto co PSOE. A
redor dun programa claro, discutido
na sociedade e do pulo á mobilización
popular de enfrontamento contra as políticas de austeridade que PP e PSOE
tomaron nestes anos e as que están por vir, capítulo onde entran múltiples
medidas, outro aspecto será a recuperación dos servizos públicos privatizados,
a loita a fondo contra a corrupción, o rexeite da débeda ilexítima,
socialización de empresas estratéxicas, a saída do euro...
E doulle moita importancia a este último punto pola razón de que é un
dos elementos fundamentais de dominio da oligarquía europea que contou ca
complicidade de todos os que aprobaron o Tratado de Maastricht no ano 1992. Nos
últimos meses, despois da traizón de Syriza, e ca aparición do chamado Plan B
para a UE, pulado por toda unha serie de partidos políticos e personalidades, a
construción da UE volve a poñerse no centro da discusión política. Dende o meu
punto de vista e os de quen nos agrupamos na “Plataforma Saír do Euro” este
Plan B tenta convencer á cidadanía que é posible unha transformación da UE
dende dentro, nunha perspectiva chea de contradicións. Varoufakis propón, por
exemplo, a unidade de progresistas, marxistas, liberais, conservadores para
salvar Europa. Dende cando representantes de clases antagónicas poden ter un
proxecto común? Como quedou claro no encontro de París hai persoas que formulan
a necesidade de rachar xa co euro, saír da unión monetaria que é un verdadeiro
cepo para a maioría dos pobos e non paga-la débeda, mentres que outros moitos,
como o propio Varoufakis, non son capaces de concretar e pérdense en
xeneralidades que máis parecen unha cortina de fume que un intento serio de dar
resposta á penosa situación que millóns de traballadores viven na U.E.
É curioso e preocupante, que na pasada campaña electoral e nas
xuntanzas sobre os futuros pactos para formar goberno, nunca apareza o tema de
U.E. e a unión monetaria, é dicir o euro; como si tivesen medo a discutir
diante da xente sobre este tema, a abrir un debate que non foran capaces de
controlar.
As eleccións galegas e os
pactos do estado.
Non ter conseguido grupo parlamentar nas Cortes do estado foi resultado
dunha interpretación “mafiosa” do regulamento que do mesmo fixeron PP e PSOE;
non podían aceptar que na proximidade das eleccións ó Parlamento de Galicia, un
temible competidor tivera voz propia nunha “caixa de resonancia” tan
importante.
Todo o que está acontecer a nivel de estado despois das eleccións
xerais, pactos para a configuración dun novo goberno, vai ter influenza nos
comicios galegos. Se o grupo de Podemos, onde se atopa encadrada En Mareas,
apoia ó PSOE e lle permite facerse ca presidencia do goberno, terá na
perspectiva electoral de Galicia un peso distinto que de chegarse a un pacto
PP-PSOE-C’s, ou se teñan que repeti-las eleccións por non ter chegado a acordo
algún.
O obxectivo de En Mareas, eu son dos que penso que a fórmula funcionou
e que poucos cambios hai que introducir, para que se poña ó servicio das clases
traballadoras debe estar relacionado cun esforzo para acada-la máxima unidade e
gaña-las eleccións, ou conseguir, no caso de que a dereita conservadora, o PP
gañe, que non teña maioría absoluta e que En Mareas sexa a forza mais votada,
que sexa a referencia para a formación dun goberno alternativo ó conservador. É
a única garantía para rachar dende Galicia cas políticas neoliberais.
Pero se a nivel de estado, co apoio de Podemos, se constitúe un goberno
encabezado polo PSOE, ese partido sae reforzado en Galicia, a pesares dos
problemas de corrupción que teñen e a carencia dunha alternativa ó secretario
xeral, despois da súa renuncia a ser o cartel electoral. Aínda que non sexa
certo, pois así amosouse ó longo da historia dende a desaparición da ditadura,
sempre aducirán que un goberno PSOE a nivel de Madrid, favorecería a Galicia no
caso de que na nosa nacionalidade se configurase tamén un goberno do mesmo
partido; non foi certo nin na época da presidencia de González Laxe ni na de
Touriño. Pódese afirma-lo contrario, foron os momentos en que a administración
de Galicia tivo menos apoio da administración central.
Para a defensa da clase traballadora galega, necesítase un goberno
comprometido ca maioría do pobo, enfrontado ás políticas “neoliberais
austericidas”, para defende-los seus sectores produtivos vitais para este país,
para facer fronte á agresión constante da “troika”, que vai exixir maiores
recortes, e o proceso, que se ten aguzado na crise, de centralización e
concentración do capital.
Pero para acadar os obxectivos non se pode perder tempo, é necesario
lanza-lo proxecto xa, aproveitar a febleza actual de PSOE e BNG e tamén as
dúbidas que o PP e Feijoo teñen, sobre o seu futuro en Galicia.
En Galicia no mes de marzo de 2016
No hay comentarios:
Publicar un comentario