Pinochet, o brazo executor do golpe de estado en Chile no ano 1973 que puso fin os inicios do intento de avanzar cara ó socialismo respetando á legalidade burguesa, finou hai uns días.
Creo que unha gran parte da cidadanía deste planeta, sentimos certo desacougo ó ver como un criminal máis, que actuou contra da legalidade democrática, que cometeu tremendos crimes, baixo cuxo réxime represivo torturouse a centenares de miles de chilenos, que obrigou a máis dun millón a exilarse, morreo sen ser xulgado nin condeado.
Dito o anterior é preciso facer algunhas consideracións que sobrepasan a figura do felón que ademáis amosou ser un “chourizo de altos voos” que se enriqueceu co narcotráfico, venda ilegal de armas e o cobro de sustanciosas sumas ás empresas polos seus servizos.
En primeiro lugar hai que destacar que moitos comentaristas do óbito do tirano, periodistas, políticos, xente da rúa, esquecen que o golpe militar é a culminación dun proceso de loita de clases e non resultado da vontade dun militar que actúa ó marxe do mesmo. Pinochet era un militar, como tantos outros de América Latina, a quen se lle otorgou o poder de “utiliza-la violencia lexítima” que exerce o estado sobre tod@s @s ciudad@ns, no caso de que o control exercido por parte dos máis poderosos do país, se poña en cuestión.
Estes grupos, que non son moi distintos da dereita de calquer outro lugar, e só son demócratas cando os votos lles son favorables, non tiveron ningún problema, nin moral, nin ético, nin de concencia, para desencadear o sanguento proceso do golpe e apoia-la dictadura, cando consideraron que a Unidade Popular liderada por Salvador Allende, que conseguiu por medio dos votos controlar, aínda que dun xeito parcial, algún dos aparellos do estado democrático burgués, tomaba medidas dacordo co seu programa e en beneficio da maioría da sociedade. Medidas que non tiñan un carácter socialista senón que tentaban modificar algunhas estructuras, de xeito que a explotación d@s traballador@s non fose tan brutal, e recuperar algunhas das riquezas do país que se atopaban en mans de empresas estranxeiras.
En Chile, no período 1970-73, non se tomaban medidas de carácter socialista e non había “perigo de caer no comunismo”, espantallo esgrimido por todos os explotadores para levar adiante intervencións militares contra dos pobos; levábanse a cabo reformas que sitúaban ós máis elementais dereitos humanos, ises que todos din defender, ata a dereita, no centro da vida política; dereitos conculcados dun xeito sistemático ata ise momento na sociedade chilena, en beneficio da oligarquía e das empresa dos EEUU, país do que tamén istes días fálase moi pouco.
Os Estados Unidos de Norteamérica, foron os inductores do golpe, inscrito dentro dun plan máis amplo que despois se coñecería como Plan Condor, que tiña como obxectivo o exterminio de toda a esquerda revolucionaria latinoamericana, aínda que, no furacán desatado, tamén levou por diante a sectores da reformista. EEUU foi quen fixo posible o golpe, quen o dotou de medios de todo tipo, quen o coordinou, quen lle deu o apoio político para que o resto dos paises aceptaran relacións diplomáticas co novo goberno, quen creou por medio das axencias informativas que domina, e outros medios ilícitos, a idea da destrucción da democracia no Chile de Allende. Pero hoxe a responsabilidade dos EEUU parece non existir, e todo o fincapé se pon na figura desaparecida do dictador. Eu doulles unha idea a algúns xuices estrela para que amosen a súa vontade de exercer xustiza; todavía segue vivo o principal indutor e creador de todo o plan Condor, Henry Kissinguer, atrévanse a lanzar unha orde de caza e captura contra este delincuente para sentalo nun banquillo. É o responsable de centos de miles de asasinatos en diferentes partes do mundo.
En segundo lugar, Pinochet desaparece pero para desgracia de tod@s @s chilen@s o pinochetismo segue vixente, xa que como proxecto, non é outra cousa que o neoliberalismo con estado de excepción permanente, pero neoliberalismo en toda a súa pureza, con liberalización da economía, privatizacións, etc. Comenzando polo cobre, nacionalizado polo presidente Allende y agora en mans das grandes empresas minerías que xogan cos precios ó seu antollo.
O que lle imprimía carácter á dictadura era a proposta neoliberal; díxose e con razón que Chile actuou de laboratorio, por iso o apoio incondicional dos economistas como Hayek, Friedman e demáis ralea, e os políticos e ideólogos como a señora Tatcher, Reagan ou Juan Pablo II, gran admirador do falecido.
Hoxe desapareceu o estado de excepción, pero non existe unha democracia homologable; a constitución pinochetista segue en gran parte vixente así como as leis laborais. ¿Qué fixeron os sucesores de Pinochet? Aceptar esta situación xa que o seu pensamento e tan neoliberal como o do dictador, e defenden os mesmos intereses oligárquicos; e seguen a falar do “miragre económico de Chile”, cando o único que existe son cifras macroeconómicas que son resultado do aumento da miseria e a explotación d@s traballador@s e doutros sectores da población.
Dacordo cun informe das Nacións Unidas de hai pouco máis dun ano, Chile e un dos paises cunha distribución do ingreso máis inxusta do mundo, o 20% máis rico lévase o 63% dos ingresos do pais, e o 20% máis pobre o 3,3 %. Para afinar máis, o 10 % dos maís ricos posee o 47 %. En ese informe situábase a Chile á mesma altura que paises como Zambia e Honduras. Eses son os resultados da brutal dictadura e do “miragre chileno”, explotación e marxinación da gran maioría da sociedade.
Ademáis, a súa economía ligada principalmente ás actividades extractivas, mineria, forestal e pesca, ten graves problemas estructurais que non foron enfrontados polas clases dominantes no seu momento, e de novo vai repercutir sobre os máis desfavorecidos.
Chile vive unha situación límite, con máis de dous tercios da súa poboación no umbral da pobreza, o que posibilita un estalido social sen precedentes. A revolta de moitas barriadas francesas é un antecedente que as clases explotadoras do mundo non deixan de analizar. Por iso as clases dominantes en Chile toman medidas respeto ó que se chama “a cuestión social”; e a pesar de que o dictador cumpliu o seu papel, e as organizacións populares e revolucionarias teñen unha forza moi cativa, o seu exterminio era o obxectivo prioritario da dictadura, hai condicións obxectivas para o seu rexurdimento.
A situación obriga a tomar medidas para neutralizar esa posibilidade; Bachelet, a nova presidenta, non representa un xiro á esquerda, só a necesidade de neutralizar e cooptar a sectores que poden representar un perigo para o futuro; e para o que non se someta, toda unha serie de ferramentas xurídicas para reprimir ós díscolos, e recortar as xa minguadas libertades d@s chilen@s. Política de “pao e cenoria”. E “os demócratas de toda a vida” na Unión Europea aplaudindo.
C. Dafonte
No hay comentarios:
Publicar un comentario