Roberto Laxe
Unha pregunta xorde cada vez que un acende a unha TV ou ve un filme,
que demos están a preparar desde a EE UU que levan unha chea de anos, a través
de series e filmes ensinándonos un futuro apocalíptico, postas en prime time de
tvs, etc. Como calquera expresión do ser humano, o cinema e despois a TV
expresan a ideoloxía dunha sociedade. Non é a primeira vez que se utiliza a
arte para glorificar aos poderosos; o exemplo paradigmático é a Eneida de
Virxilio, escrita a maior gloria do seu mecenas, o emperador Cesar Augusto, ao
que ligaba xenealoxicamente co heroe troiano, Eneas. Desta mesma maneira, xa
desde o fascista Nacemento dunha Nación, onde se xustificaba a existencia do
KKK, até Independence Day, o cinema norteamericano especializouse en xustificar
o seu papel e explicarnos ao resto do mundo que podiamos esperar do futuro.
Agora ao cinema uníronse, ademais da TV, os xogos de guerra que todo o
mundo sabe que traballan en estreita unión coa CIA e o Pentágono como
"educación" e "probas" virtuais na utilización de armamento
do futuro;... son como as probas que fan os pilotos antes de voar. Os xogos de
guerra son, en realidade, un adestramento virtual da mocidade para que esta
asuma coma se fose un xogo a morte. O piloto norteamericano que describiu os
bombardeos de Bagdad como unha "árbore de nadal" expresou
perfectamente esa banalización da morte, coma se dun xogo tratásese (a
utilización dun dron é exactamente iso).
Por iso, da mesma maneira que Virxilio xustificaba a grandeza de Cesar Augusto polo seu pasado troiano, para coñecer cal é o inimigo a bater, é moi recomendable ver quen son os "malos" nos filmes e as series norteamericanas. Nos anos 40 Huston e decenas de grandes cineastas ianquis traballaron para o exercito con documentais sobre a guerra, contra os nazis e os xaponeses, e agora están a lanzar unha campaña tremenda contra Rusia e China: pronto veremos masivamente como os ?malos? son rusos ou chineses (dos norcoreanos xa ninguén llo cre).
Nos sesenta/setenta o ínclito John Wayne protagonizou a versión
reaccionaria de Apocalipse Now, Boinas Verdes. E os Norris, Rambos e demais
quixeron quitarse o síndrome de Vietnam, facendo "virtualmente" o que
non conseguisen na realidade, derrotar ao pobo vietnamita.
Caída a URSS, e desaparecido temporalmente a pantasma do comunismo, o
eixo foi o narcotráfico. Decenas de filmes e series centrábanse nos males do
narcotráfico, nunha guerra que en realidade escondía a loita polo control dos
beneficios da droga entre os grandes emporios financeiros ianquis e os
produtores latinoamericanos, afgáns ou asiáticos.
Pero como todo ten o seu final, agora o negocio do narco xa esta controlado
(Noriega no cárcere, Escobar e os colombianos mortos, Afganistán ocupado,
etc.), ademais de que xa está moi visto: mataron a narcotraficantes por todo o
mundo e a droga segue correndo polos barrios de todas as cidades, ergo, o
problema non eran os clans, senón máis profundo, o capitalismo que mercantiliza
e negocia con todo, incluída a saúde da mocidade, e a droga, ademais, é unha
ferramenta brutal e moi efectiva para destruír comunidades enteiras. Non é a
primeira vez na historia que se utilizan para destruílas.
Pero ao capital xórdenlle novos problemas. Tras a crise do 2007 e a
quebra de Lehmann Brothers, o capitalismo ianqui tocou teito; é unha sociedade
podrecida desde dentro que xera histrións como Trump, como o Imperio Romano
xero os seus Nerones, Caligulas, etc. Esta decadencia abre as portas a novos
poderes que cuestionan o seu poder hexemónico. Poida que sexa parcialmente ese
cuestionamento, pero un poder hexemónico é por definición, único; non pode
admitir nin a menor fisura na súa hexemonía, porque esa fisura ameaza todo o
edificio. O Muro de Adriano do Imperio Romano, que o separaba nos pictos na
Britania, non tivo que caer, foi a decadencia da metrópoles, os buracos na
fronteira do Rhin/Danubio, a que fixo que quedase enteiro e inservible. Hoxe,
dalgunha maneira sucede algo parecido; non fai falta que perda a hexemonía, con
que a súa poder sexa cuestionado, provoca que os seus aliados comecen o
abandono deste barco.
Pero hoxe estas contradicións non son con bandas armadas de narcos, nin
tan sequera con guerrillas ben organizadas e ideoloxicamente fortes; senón con
estados capitalistas -capitalistas remarco, é dicir, movidos pola mesma lóxica
que calquera capitalista-, non estados obreiros burocratizados, armados até os
dentes. Son estados con potencia de lume suficiente que eles soliños poderían,
sen axuda da EE UU, destruír o mundo, e xa non digamos a metade das cidades
ianquis.
Non será que esas visións apocalípticas que nos ensinan a través duns
medios dominados polos EEUU teñen un obxectivo: asustar ao mundo de que se os
EEUU enceréllanse nunha nova guerra, o final será como predixo Einstein, a
"cuarta guerra mundial será a pedradas".
Desgraciadamente, esa visión é máis que real, porque o capitalismo ten
un defecto de fábrica: no seu camiño cara á acumulación de capital, lóxica que
baixo o dominio do capital pódeo todo, non se lle permite pararse. A disxuntiva
é, se se para, colapsa por inanición, se non se para, condúcenos á guerra...
Esta claro que a única maneira de evitar que as visións apocalípticas
que nos transmiten desde os medios é derrocar este sistema e construír outro
distinto. Mais para logralo, non basta con "rexeitalo" como nos
propoñen algúns que nos din que hai que situarse "fora" do sistema,
iso é imposible. O sistema é a sociedade actual, e só individualmente pode un
irse ao "monte a criar cabras"; pero os 7000 millóns de seres humanos
é imposible que o fagan, hai que ofrecer outra sociedade. E isto, guste ou non,
choca co capitalismo que non aceptaría de bo grado que os 7000 millóns nos
dedicaramos a estar fora do sistema. Non hai que estar "fora" senón
"contra" o sistema, organizar a loita para derrocalo, e a partir dese
momento situarémonos "fóra" do sistema, porque desaparecería. Esta é
a perspectiva da revolución socialista.
Para evitar as visións apocalípticas coas que nos ameazan temos que
reconstruír esa perspectiva, a da loita contra o sistema que pode xeralas,
porque o leva nos seus xenes como o demostrou xa en dúas ocasións (a I e a II
Guerra Mundial). A súa propaganda belicosa e culto á morte -non hai serie,
filme ou xogo de éxito que non sexa unha guerra ou un thriller- sinálanos cal
queren que sexa o noso futuro; debemos rexeitar ese futuro en nome da
humanidade.
En Galiza no mes de novembro de 2016
No hay comentarios:
Publicar un comentario