Carlos Dafonte
O relevo na presidencia
dos USA se ten producido; un intermediario do capital, un xestor dos
seus intereses, foi substituído por un capitalista que coñeceu
tempos mellores para os seus negocios e chega para liderar a primeira
potencia mundial militar, cuxa economía tamén coñeceu mellores
épocas, agora en declive, rodeado dun goberno formado
maioritariamente por persoas ricas, das que aparecen na revista
Forbes.
Atrás quedan oito anos
que crearan grandes expectativas, tantas que a burguesía mundial,
concedeulle o Premio Nóbel da Paz ó comezo do seu mandato ó
primeiro home negro que chegaba á Casa Branca, case tantas como as
que levantara a señora Tatcher pola súa condición de muller. Cedo,
tanto neste caso como no de Tatcher, a lóxica do capital e da loita
de clases impuxéronse por enriba de calquera outra consideración de
xénero ou raza. Como nos casos de Mandela en Sudáfrica e Mugica en
Uruguai.
Un balanzo dos oito anos de presidencia demócrata a nivel internacional, situaría nun primeiro plano a crispación producida nas relacións con outras potencias militarmente moi poderosas, pola súa política hexemónica; sobre todo as que levaron ó enfrontamento con Rusia, que viu como nestes oito anos a OTAN se acercaba perigosamente as súas fronteiras; como se trastornaban os seus planos con respecto a Ucraína de integrala na Comunidade Europea Euroasiática co golpe de estado neonazi apoiado desde o primeiro momento polos EEUU, que irresponsabilidade a da señora Vitoria Nuland, vicesecretaria de Asuntos Exteriores que en conversa co seu embaixador en Kiev dixo o famoso “que se foda a U.E”; intervención en Ucraína que arrastraron á UE a levar acabo toda unha serie de sancións económicas cando Rusia como resposta das medidas adoptadas polos nazis no goberno despois do golpe, contra a comunidade rusófila, se apoderou de Crimea e apoiou a secesión nas rexións onde o ruso e moi maioritario e, en terceiro lugar, a intervención en Siria que tiña entre outros obxectivos, privarlle da única base naval no mar Mediterráneo. Estaba Obama devolvéndolle o golpe que significou que Rusia acollera ó exmembro da CIA Eduard Snowden e así puidemos coñecer de toda unha serie de actuacións criminais dos EEUU? A política internacional non debe ser resultado de rabietas; se ise fose o motivo.
Tampouco debemos esquecer
a contribución dos USA na presidencia de Obama, á queda do réxime
de Libia e o nacemento dun importante foco de tensións na fronteira
sur da UE, como resultado das posicións estables acadadas na mesma
polo islamismo radical dende onde se pode proxectar mellor sobre o
Sahel e Europa.
O capitalismo
norteamericano en plena decadencia, no caso de Rusia non calculou ben
a capacidade de resposta deste país cando tentou convertela nunha
especie de colonia; non se decatou que a época do borracho Yeltsin
quedara atrás, cando co apoio ianqui e a comunidade “democrática”,
tomou as medidas para poñer fin ó sistema político democrático
que se estaba a establecer; había o perigo real de vitoria do PC e
tomaron todas as iniciativas para acabar ca URSS, desmembralo seu
territorio e poñer fin ó proceso democrático chegando ó bombardeo
do seu parlamento. A nivel económico, abriron a súa economía á
rapina máis feroz e privatizáronse servizos esenciais para a
poboación, conseguindo as transnacionais norteamericanas e algunhas
europeas, forte presenza sobre todo no sector do petróleo e o gaz.
Putin non é máis que un autócrata, que utiliza no beneficio dun
sector minoritario da poboación o sistema herdado de Yeltsin e
deseñado polos EEUU, que plantándolle cara o imperialismo alleo,
conta cun sector da poboación, o trucaxe electoral non permite
coñecer en profundidade con cant@s elector@s,
que están a favor de que Rusia sexa unha grande potencia e como tal
xogue un papel nas relacións internacionais.
Se a chagada de Trump á
presidencia, permite unha política internacional con menor
crispación, unha política de distensión, que nos afaste dun
conflito armado a grande escala, ben vida sexa. Aínda que un maior
entendemento con Rusia, unha nova división do planeta en zonas de
influencia, de producirse para illar a China, de continuar polo
camiño que Obama tivo como outro dos seus grandes obxectivos, non
vai mellorar moito a situación actual. Se van seguir aguzando as
contradicións intercapitalistas.
A presidencia de Obama
foi ademais moi intervencionista en Europa, tentando contrarrestar o
poderío económico de Alemaña; por medio do grupo coñecido como
VISEGRAD, formado por Polonia, Hungría, República Checa e
Eslovaquia, oponse a que se afonde na integración europea, para o
que contan tamén co apoio de Suecia e Dinamarca e a favor de
reforzar en determinados aspectos, políticas estatais. Nembargantes
os EEUU apoian a Francia e Italia no relaxamento da política fiscal
que Alemaña tenta manter a toda costa e non o fai en cambio cando
estes dous países promoven maior unidade na zona euro. Teño a
impresión que o apoio de Obama a Cameron no referendo, o fixo ca
“boca pequena”.
A tremenda presión do
imperialismo sobre o resto do continente americano.
Outro aspecto salientable
da presidencia de Obama foi a presión sobre os gobernos
“progresistas” que non de esquerdas, de América Latina,
aprobando nos primeiros momentos do seu mandato volver a “poñer
operativa” a IV frota sen funcións desde había anos. Atopase esta
rexión ó final do ciclo así caracterizado?. En Venezuela que era a
argamasa de todo un proceso de integración latinoamericano e de
rexeite dos Tratados de Libre Comercio potenciados polos EEUU, a
oposición domina a Asemblea e a presión do imperialismo USA non
cesa. En Arxentina o goberno Macri leva un ano no poder aplicando
políticas neoliberais e desmontando o pouco positivo que construíron
“os Kitchner”. En Brasil, as políticas de conciliación do PT ca
oligarquía, non tiveron o resultado de tranquilizala e esta
decidiuse polo golpe de estado institucional, facendo dimitir á
presidenta. En Bolivia Evo Morales perdeu o referendo para continuar
na presidencia e ábrese un período de espera e incerteza. Con Cuba
estableceu relacións diplomáticas, pero o bloqueo que afoga ós
habitantes da illa segue vixente e a base de Guantánamo non foi
devolta. En Uruguai a presidencia de Mugica deixou todo como estaba e
as noticias que chegan non son boas, como en Chile, onde a
“socialista” Bachelet dende o goberno pula constantes ataques
contra os dereitos de todo tipo d@s
traballador@s. En Honduras e
Paraguai a solución golpista e reaccionaria impúxose.
Polo tanto, debemos
analizar a incapacidade dos chamados “ciclos progresistas”,
primeiro para transformar a fondo as estruturas sociais e construír
os elementos necesarios de masas para a súa defensa. En segundo
lugar para manterse ó fronte das institucións senón se transforman
en “procesos revolucionarios”. Os ciclos progresistas
esgótanse en si mesmos, as masas que conseguiron ca súa loita poñer
fin ó réxime anterior e apoiaron o novo que debe nacer, ó non
producirse os cambios prometidos, ó ser apartadas do proceso, se
consideran enganadas, defraudadas, perden a confianza na dirixencia
que non avanza no seu medo a enfrontarse ca burguesía, se
burocratiza e convértese nun atranco para as súas aspiracións; e
como non podía ser doutro xeito, o grande patrón do norte
utiliza as contradición para tentar poñerlle fin a toda experiencia
que desborde a súa política e busca a saída máis acorde cos seus
intereses.
A era Trump e os
falsos dilemas de moitos comentaristas.
Diante
do trunfo ¿inesperado? de Trump, moito mellor lle iría ó Partido
Demócrata de ter presentado como candidato a Sanders, moitas
análises se levan feitas sobre o porvir das relacións
internacionais; ata algún político relevante, como o vicepresidente
de Bolivia, afirmou que ca chegada do novo presidente a USA poñíase
fin á globalización, esquecendo que o imperialismo non é unha
política levada a cabo por un poderoso país capitalista, senón,
como Lenin analizou, unha fase na que se chega pola evolución do
mesmo, e globalización e imperialismo son a mesma cousa. Cando se
di, “se vai a acabar-la globalización” se está a dicir, se está
a poñer fin o imperialismo, formulación a todas luces incorrecta.
Trump
atópase cun país en franco retroceso a todos os niveis, e as súas
declaracións sobre economía son completamente contraditorias. Eu
esperaba algo máis do discurso de toma de posesión que non foi máis
que un novo acto, vergoñento e mesquiño, de campaña electoral.
Esperaba un discurso no que formulara como vai acada-los obxectivos
expostos na campaña electoral, pero nada aclarou, limitouse a
repetir toda unha serie de consignas e slogans que nada aclaran. Por
exemplo, unha cuestión que formula como o centro do seu programa,
como lle vai devolve-lo poder ó pobo. ¡¡Está de broma!!
Cunha
débeda de 19,8 billóns de $ e cunha capacidade para pagala cada ano
menor; só no 2015 pagaron por intereses 223.000 millóns e se
aumentasen os tipos de interese, como a Reserva Federal formula, ese
gasto aumentaría a preto do dobre. O aumento dos tipos de interese é
certo que fará os bonos máis vendibles, e a demanda de dólares
fortalecerá a moeda o que é contraditorio ca idea do novo
presidente de exportar máis e frea-las importacións. Pero ó mesmo
tempo unha política proteccionista levará ó dólar a ter un uso
menor o que o fará máis feble. Como explicou Rodolfo Bueno, nos
EEUU cúmprese a chamada “Lei da Infamia”; cada vez que o
presuposto dos EEUU ten déficit, en lugar de apretarse o cinto, o
banco privado da Reserva Federal, condición que un elevado número
de norteamerican@s descoñece,
emite dólares que presta ó goberno que a súa vez paga con Bonos do
Tesouro que a Reserva Federal coloca na banca mundial, onde invisten
moitos países dun xeito case obrigatorio, polo que esta débeda
medra aparentemente sen fin e sen que nunca poda ser pagada; como
moitos países gardan as súas reservas en dólares e como a ninguén
lle interesa que a economía dos EEUU colapse, mantense esta
situación que cada vez se fai máis insostible. Pero hai un dato que
debe ser tido en conta, que entre outubro de 2015 e o mesmo mes do
2016, cos bancos centrais con China e Arabia á cabeza, vendéronse
Bonos do Tesouro por valor de mais de 343.000 millóns de $. De
seguir así esta situación, algúns economistas fan cábalas sobre
se o novo presidente pode suspende-lo pago da débeda, situación que
tería consecuencias imprevisibles para a economía mundial.
Por
outra banda os 500.000 millóns de $ que quere gastar en
infraestruturas, non teñen financiación, pois este New Deal non vai
representar maiores impostos para os máis ricos, como foi o
precedente.
Obama
ademais deixa un país en plena crise industrial e numerosos estados
en recesións dende hai máis de seis trimestres, Alaska, Texas,
Dakota do Norte, Illinois, Dakota do Sur, Oklahoma, Wyoming,
Virxinia, Novo México, Lousiana e Arkansas. E os bos datos
económicos do terceiro trimestre do ano 2016 que nos medios se
destacaron moito, son conxunturais, pois as compañías mercan para
abastece-lo inventario nesa época o que estimula a economía.
Trump
ten certa razón nalgúns problemas que denuncia, como a cuestión da
deslocalización de empresas para producir en países onde se pagan
peores salarios e os costos de produción son menores, pero non
explicou no seu discurso de toma de posesión como dentro dunha
economía capitalista neoliberal, imperialista, vai solucionar o tema
da perda de competitividade. Con reformas laborais para rebaixa-los
salarios d@s traballador@s ata que
sexan iguais que os dos países onde se deslocalizan?. Nin explicou
como un capitalista vai actuar contra os intereses dos capitalistas
desde un goberno cheo de capitalistas.
Se
os traballadores pobres e brancos de EEUU, que din son a base
fundamental dos seus votantes, quérenlle crer que o fagan pero
ningún goberno da “ditadura perfecta” vai solucionar nunca os
seus problemas que son graves. Por exemplo, a taxa de participación
activa na forza laboral segue a minguar, persiste un continxente de
desempregad@s de longa duración e de subdesempregad@s que traballan
a tempo parcial, con soldos de miseria e sen beneficios sociais como
seguro médico ou vacacións pagadas, @s traballador@s que tendo
traballo son pobres. O 35,4 % da poboación se beneficiou e sobrevive
con cupóns alimenticios e a supresión dos mesmos afectaría sobre
todo á poboación infantil en aproximadamente 17 millóns de nenos e
nenas. No 2012 o 49,5% da poboación se beneficiaba dalgunha clase de
subsidio, máis de153 millóns de persoas que se viron afectadas pola
supresión en 2013 dalgúns dos mesmos.
Respecto
a taxa de participación da poboación activa na forza laboral, no
2009 era dun 64,7% no 2015 era un 62,4%, a máis baixa desde 1978. Un
grupo de estudos independentes con sede en Washington, o EPI, chamaba
a atención sobre o grupo de “traballadores desaparecidos”, os
que xa non figuran nas estatísticas laborais oficiais, que
calculaban podería aproximarse ós 10 millóns.
Segundo
LE BRIS Investimet Strategies, a situación non era tan boa como o
mercado laboral dicía en marzo de 2016, cando os medios europeas
falaban da recuperación da economía dos USA. A Produción
Industrial caera un 2% interanual. A utilización da capacidade
produtiva atopábase no 74, 8%, afastada da súa media histórica do
80,4%. As vendas do comercio minoritario medraban por debaixo do 2%;
nos períodos de expansión fano por enriba do 4%. As exportacións
caían en taxa interanual dende xaneiro de 2015 a marzo de 2016 un
-6,1%.
Hai
xa algúns anos o actual presidente, descoñezo si naquel entón tiña
intención de presentarse, definiu ó seu país como unha “economía
quebrada chea de estatísticas ficticias”, pois ben que ninguén
espere o derrube da primeira potencia militar do mundo. O seu réxime
oligárquico debe ser derrotado pola acción dos seus traballador@s e
capas explotadas, que sempre contarán ca solidariedade dos
traballadores do planeta. Pensar que as cousas van cambiar por que
gañen os demócratas ou os republicanos é un exercicio de “política
ficción”, que debemos abandonar.
O
Premio Nóbel da Paz, segundo un cartaz elaborado por Josetxo Ezcurra
e publicado en Rebelión, non estivo nin un só día do seu mandato
sin ter ó seu país en guerra; no ano 2016 os EE UU lanzaron 26.171
bombas; apoiaron con anterioridade ós nazis en Ucraína e ós
yihadistas en Libia e Siria e hoxe, despois da súa marcha combaten
en sete países diferentes, Iraq, Siria, Afganistán, Libia,
Pakistán, Somalia e Iemen.
A
política que vai implementar Trump e o seu equipo, debe ser
combatida desde os primeiros días; do imperialismo nada podemos
esperar e menos no seu período de decadencia. Pero o pobo
norteamericano como xa sinalei ten unha enorme responsabilidade no
mantemento do seu sistema político antidemocrático, onde o
bipartidismo é un xeito eficaz de dominio da oligarquía, o
patrioterismo e o chovinismo un arma máis de consolidación de esa
clase e o exército sempre presente en todo tipo de actos, a garantía
máis firme de que todo intento de cambio vai ser complicado.
En
Galicia no mes de xaneiro de 2017
No hay comentarios:
Publicar un comentario